Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyjść z użycia

Hasło w cytatach: wychodzić z użycia
Język: polski
Dział: Ogólnojęzykowy (współcześnie)

Cytaty

Objaśnienie. ― Wychodzące z użycia zawarte są w [...] ; wyszłe zupełnie z użycia, oznaczone †; używane tylko jako przymiotniki (p); mąjące przy sobie gwiazdeczkę, są także foremne.

Przy wyliczeniach też osobno: po pierwsze, po drugie (albo po wtóre co się też pisze powtóre, ponieważ liczebnik wtóry prawie zupełnie wyszedł z użycia jako wyraz samodzielny).

§ 11. W zabytkach XIV-XV w. jak PFl, BZ itd. dosyć często, w dawniejszych (dokumentach) wyjątkowo [...] piszą się długie samogłoski podwojonemi znakami [...], co Jakub Parkoszowic w połowie XV wieku chciał uczynić stałą zasadą ortograficzną [...], ale zostało to projektem i w ogóle wyszło z użycia, nigdy zresztą powszechnego ani konsekwentnego.

W temże znaczeniu N. sg. n. deklinacji złożonej: złodziejskie — furtive Sul. 65, ludzkie — humane Leop. Act. 27, 3, częste u Knapjusza: babskie — 'po babsku' [...], przyjacielskie u Szymonowicza, po czem wychodzą z użycia; por. takie, kakie, nikakie § 174.

L. sg.

§ 70. Jak w G. sg., tak samo i tutaj mamy pomieszanie końcówek [...], przyczem jednak niektóre typy pierwotne wyszły z użycia już w czasach przedhistorycznych a mianowicie typy z końcówką -i, [...], oraz z końcówką -e.