Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
przesuwka
Język:
polski
Dział:
Fonetyka (współcześnie)
Więcej...
- Głosownia: Mał/1879
- O postaciach gramatycznych: Malin/1869
Cytaty
Malin/1869,
s. 250
Definicja
Przykłady na przesuwkę (Metathesis) tak w polskim, jak i w starosłowiańskim języku. a) Jeżeli w wyrazie przesuwają się głoski z miejsca swego bez zmiany znaczeniá wyrazów, takowy mechanizm nazywámy przesuwką […].
[…] Godną jest uwági w naszym języku przesuwka zmiękczeniá z jednéj spółgłoski na drugą […].
Głoski kie i gie wchodzą do składu tylko takich polskich wyrazów, które powinnyby mieć w tém miejscu gardłowe k, g, ale ich nie mają z powodu że po tych k, g następuje samogłoska y lub też twarde e, z którymi się te gardłowe głoski nie znoszą i w takim razie na kie, gie przemieniają (przesuwka).
Stąd to pochodzi przesuwka t albo d w s, z, uskuteczniona np. w powiastka (wiad), oczywisty (wid), jeść (od jad).