Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Malin/1869–1870
Krytyczno-porównawcza gramatyka języka polskiego z dzisiejszego stanowiska lingwistyki porównawczej napisana. Z. 1-4
L. Rzepecki, L. Merzbach, Poznań 1869–1870, jęz. polski
Cytaty według działów 744 cytaty
- Przedmowa do Gramatyki 18 cytatów z. I, I–VIII
- Prospekt oraz wezwanie do przedpłaty na Gramatykę Języka Polskiego 2 cytaty z. I, I–V
- O Grafice w ogóle, a w szczególności o Grafice starożytnych i jéj historycznym rozwoju, jako téż o podstawie, na któréj polegá porządek głosek w alfabecie fenickim, greckim i łacińskim 29 cytatów z. I, 1–15
- Historyczny rozwój Grafiki polskiéj na podstawie alfabetu łacińskiego; wyszczególnienie i rozbiór abecadeł polskich; gramatyczne abecadło wszechsłowiańskie 23 cytaty z. I, 16–76
- Dodatek z. I, 77–78
- Wstęp do Głosowni. - Język słowiański i jego narzecza. - Abecadło wszechsłowiańskie. - Podział mowy odnośnie do Głosowni. 36 cytatów z. II, 83–100
- Fizyjologiczny opis spółgłosek 42 cytaty z. II, 101–120
- Prawa głosowe spółgłosek 9 cytatów z. II, 120–128
- Opis fizyjologiczny i rodowód samogłosek 26 cytatów z. II, 128–144
- Prawidła samogłoskowe 48 cytatów z. II, 145–227
- O postaciach gramatycznych 21 cytatów z. II, 228–261
- Wstęp obejmujący pogląd na Głosownią i pojęcie Pierwoskładni 100 cytatów z. III, 267–313
- Skłanianie rzeczowników 69 cytatów z. III, 314–393
- Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników 44 cytaty z. III, 394–442
- O Liczebnikach 15 cytatów z. III, 443–466
- O tworzeniu się w języku naszym przymiotnika 32 cytaty z. III, 467–488
- O Słowie 201 cytatów z. IV, 489–636
- O Partykułach 29 cytatów z. IV, 637–660
- Nowe postaci wszechsłowiańskiego abecadła z. IV, 661–662
Hasła
- 1sza gromada | Isza gromada
- 1sza klasa | klasa 1sza
- 1sza koniugacja
- 1sza osoba | osoba 1sza
- 2ga gromada | II gromada
- 2ga klasa | IIa klasa
- 2ga osoba
- 3cia klasa | klasa IIIcia
- 4 deklinacja | deklinacja 4ta
- a łacińskie
- a pochylone
- a polskie
- a-temat
- abecadło | abecadło gramatyczne
- ablativus łac.
- accentus gravis (diakryt) łac.
- acutus | accentus acutus (diakryt) łac.
- akcentuacja
- alfabet
- alfabetum łac.
- aoryst
- archaizm
- artykuł (rodzajnik; część mowy)
- aspiracja
- biernik (przypadek)
- Bindevocal niem.
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- brzmienie nosowe
- casus obliquus łac.
- celownik (przypadek)
- circumflexus łac.
- comparativus łac.
- composita (wyraz złożony) łac.
- conjugatio łac.
- consonans łac.
- copula (łącznik) łac.
- cudzoziemszczyzna (wpływ obcy)
- czas
- czas główny
- czas przeszły (praeteritum, nie tylko lm.)
- czas przeszły dokonany
- czas przeszły niedokonany
- czas przyszły (futurum)
- czas przyszły dokonany
- czas przyszły niedokonany
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
- czasownik (verbum)
- cząstki składowe wyrazów (wyrazu)
- część mowy
- czwarta klasa
- czwarty przypadek | 4ty przypadek (biernik)
- czynność (o czasowniku)
- declinatio łac.
- derivativa łac.
- długość
- dopełniacz (przypadek)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- drugi przypadek (fleksja, = dopełniacz)
- drugie skłonienie
- dysymilacja
- dzielenie wyrazów
- e pochylone
- epitet
- etymologia porównawcza
- fleksja (odmiana)
- fonetyka
- forma (strona)
- forma bierna
- forma imiesłowowa
- forma językowa (postać wyrazu)
- forma męska
- forma pełna
- forma pochodna
- forma powszechna
- forma przymiotnikowa
- forma rzeczowna (przymiotnika, zaimka)
- forma rzeczownikowa
- forma słowna
- forma zaimkowa
- forma złożona
- forma żeńska
- formae periphrasticae łac.
- fortes łac.
- frequentativa łac.
- glottis łac.
- głagolica
- głos (dźwięk mowy)
- głoska (dźwięk mowy)
- głoska sycząca
- głosownia
- gramatyczny mechanizm języka
- gramatyka porównawcza
- gromada (koniugacja)
- guna sans.
- guna
- interpunkcja
- intransitiva łac.
- jat' | jat
- jer (znak miękki)
- języczek
- język
- język (narząd)
- język indoeuropejski
- język książkowy
- język ojczysty
- język pokrewny
- język polski
- język praindyjski
- język ruski (wschodniosłowiańskie, ukraiński)
- język starosłowiański
- jiloczas (długość głoski)
- jimiesłów
- jimiesłów bierny
- jimiesłów bierny czasu przeszłego
- jimiesłów bierny czasu teraźniejszego
- jimiesłów czasu przeszłego
- jimiesłów czasu teráźniejszego
- jimiesłów posiłkujący
- jimiesłów przeszły
- jimiesłów teraźniejszy bierny
- jimiesłów teraźniejszy czynny
- jimiesłów zaprzeszły
- jimię (nazwa, część mowy)
- jimię chrzestne
- jimię liczebne
- jimię męskie
- jimię pospolite
- jimię przymiotne
- jimię rzeczowne
- jimię własne
- jimię zbiorowe
- jimię zdrobniałe
- jimię złożone
- jimię żeńskie
- jimię żywotne
- kanał mowny
- koniec języka
- kontrakcja
- końcówka (morfem gramatyczny)
- końcówka osobowa
- końcówka rodzajowa
- końcówka skłonnikowa
- kółko
- kreska (diakryt)
- kréskowáć
- kréskowanie | kreskowanie
- krótkość
- Lautlehre niem.
- Lautschwächung niem.
- lenes łac.
- liczba gramatyczna | liczba
- liczba mnoga
- liczba podwójna
- liczba pojedyncza
- liczebnik
- liczebnik główny
- liczebnik nieokreślny
- liczebnik porządkowy
- liczebnik zbiorowy
- liczebnik złożony
- lingua (język) łac.
- lingwistyka
- lingwistyka porównawcza
- litera (znak alfabetu)
- littera (głoska) łac.
- łącznik (w orzeczeniu)
- łuk
- media łac.
- mianownik (przypadek)
- miejscownik (przypadek)
- miękczenie
- miękczyć
- miękczyć się
- miłodźwięk
- modus łac.
- modus conjunctivus | conjunctivus łac.
- modus indicativus łac.
- modus optativus | optativus łac.
- mowa (język)
- mowa ojczysta
- mowa żywa
- mutae łac.
- nagłos
- narzecze
- narzędnik (przypadek)
- narzędzie mowne
- nasales łac.
- nauka o formach wyrazowych
- nazwa naukowa
- nieodmienna część mowy
- nieodmienny
- nomen łac.
- nomen adjectivum łac.
- nomen numerale łac.
- nomen substantivum łac.
- obiecadło
- odmienna część mowy
- organ mowny
- orzeczenie
- osoba (gramatyczna)
- osoba trzecia | 3cia osoba
- paradygmat
- partes orationis łac.
- participium łac.
- partykuły (nieodmienne cz. mowy)
- perfectum łac.
- piąta klasa
- piąty przypadek (wołacz)
- pień
- pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- pierwiastek słowny
- pierwiastek zaimkowy
- pierwsze skłonienie
- pierwszy przypadek | 1szy przypadek (fleksja, = mianownik)
- pismo
- pisownia | pisownia wyrazowa
- plusquamperfectum łac.
- podmiot (część zdania)
- podniebienie
- pojęcie gramatyczne
- pokrewieństwo (języków, rodzin językowych)
- polszczyzna
- positivus łac.
- postaci (grafem)
- powtórzenie głosek pierwiastkowych
- praedicatum łac.
- praedikat
- praefixum | praefixa łac.
- prawidła
- prawo głosowe
- primitiva łac.
- pronomina łac.
- pronomina indefinita łac.
- pronomina possesiva łac.
- pronomina relativa łac.
- prowincjonalizm
- przedmiot (dopełnienie, obiectum)
- przemieniać się
- przesuwka
- przycisk (akcent)
- przydawka
- przydech
- przygłos (przydech, prejotacja, pojawienie się spół. protetycznej)
- przyimek
- przyimek złączny
- przyimek złożony
- przymiotnik
- przymiotnik złożony
- przymiotnik żeński
- przypadek
- przypadkowanie
- przyrostek (afiks, partykuła)
- przysłówek
- przysłówek czasu
- przysłówek miejsca
- przysłówek pochodny
- przysłówek przeczący
- przysłówek pytający
- przysłówek twierdzący
- przysłówek względny
- przysłówek zaimkowy
- quantitas syllabarum łac.
- rdzeń
- rodzaj gramatyczny (gramatyczny)
- rodzaj męski
- rodzaj nijaki
- rodzaj żeński
- rozziew
- rzeczownik
- rzeczownik cudzoziemski
- rzeczownik męski
- rzeczownik męski osobowy | rzeczownik osobowy męski
- rzeczownik męski żywotny
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik nijaki
- rzeczownik osobowy
- rzeczownik pospolity
- rzeczownik słowny
- rzeczownik zbiorowy
- rzeczownik zdrobniały
- rzeczownik zgrubiały
- rzeczownik złożony
- rzeczownik zwierzęcy
- rzeczownik żeński
- rzeczownik żywotny
- samogłoska (głoska)
- samogłoska długa
- samogłoska jasna
- samogłoska kontrahowana
- samogłoska krótka
- samogłoska niekreskowana (jasna)
- samogłoska nosowa
- samogłoska pochylona
- samogłoska ściśniona
- samogłoska ustna
- sanskryt
- siódmy przypadek | przypadek 7my (miejscownik)
- skłád wyrazów (budowa wyrazów)
- składnia (dział gramatyki)
- skłaniać się
- skłonienie
- skłonnik
- skłonnik uboczny
- słownik (leksykon)
- słowo (czasownik)
- słowo bezspójkowe
- słowo czynne przechodnie
- słowo dokonane
- słowo dwutematowe
- słowo jednotematowe
- słowo niedokonane
- słowo nieprawidłowe
- słowo nijakie
- słowo osobiste (czasownik)
- słowo osobowe (czasownik)
- słowo poczynające (inchoativum)
- słowo posiłkowe
- słowo zaimkowe
- słowo złożone (czasownik złożony, derywowany)
- słowo zwrotne
- słowotwórstwo (pochodzenie, budowa wyrazów)
- spadek
- spiritus łac.
- spójka (samogłoska łącząca)
- spójnik
- spółgłoska (głoska)
- spółgłoska chwilowa
- spółgłoska gardłowa
- spółgłoska językowa
- spółgłoska kreskowana
- spółgłoska mocna
- spółgłoska mocna zębowa
- spółgłoska nosowa
- spółgłoska pierwotna
- spółgłoska płynna
- spółgłoska pochodna
- spółgłoska podniebienna
- spółgłoska powiewna
- spółgłoska słaba
- spółgłoska sycząca
- spółgłoska tematowa
- spółgłoska trwała
- spółgłoska twarda
- spółgłoska wargowa
- spółgłoska zębowa twarda
- spółgłoska zmiękczona
- spółgłoski zębowe | spółgłoska zębowa
- spółgłoski zębowo-wargowe
- Stamm niem.
- stopień
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- stopniowanie bezwzględne
- stwardnienie
- styl
- suffixa | suffixum łac.
- superlativus łac.
- sylaba (głoski, litery)
- syncope gr., łac.
- szereg
- szereg (koniugacyjny)
- szósta klasa
- szósty przypadek (fleksja, = narzędnik)
- średnik
- temat imionowy
- temat liczebnikowy
- temat męski
- temat miękki
- temat nijaki
- temat pierwotny
- temat rzeczownikowy
- temat samogłoskowy
- temat słowny
- temat spółgłoskowy
- temat twardy
- temat zaimkowy
- tempus łac.
- thema gr., łac.
- tryb
- tryb łączący
- tryb oznajmujący
- tryb rozkazujący
- tryb rozkazujący dokonany
- tryb rozkazujący niedokonany
- tryb warunkowy
- trzeci przypadek (fleksja, = celownik)
- trzecia deklinacja
- trzecie skłonienie
- uderzenie
- verba causativa łac.
- verba inchoativa łac.
- verba itetativa łac.
- verbum (czasownik) łac.
- verbum neutrum łac.
- Vorsilbe niem.
- wargi
- wokalizować się
- wołacz
- Wortbildungslehre niem.
- Wurzel niem.
- wykrzyknik (część mowy)
- wymawiać
- wymawianie
- wyraz
- wyraz bezokoliczny
- wyraz cudzoziemski
- wyraz zdrobniały
- wyraz złożony (compositum)
- wyrażenie
- wyrzutnia ( w wyrazie)
- wzorzec | wzorce (deklinacyjny)
- zajimek | zajimki
- zajimek nijaki
- zajimek zwrotny | zajimki zwrotne
- zajimki dzierżawcze
- zajimki nieokreślone
- zajimki osobiste
- zajimki osobowe
- zajimki pytające
- zajimki wskazujące | zajimek wskazujący
- zajimki względne | zajimek względny
- zajimki żeńskie
- zakończenie
- zakończenie osobowe
- zaprzeczenie
- zasada fonetyczna
- zdanie
- zdanie podrzędne
- zdanie zależne
- zdanie złożone
- Zeitwort niem.
- zgłoska
- zgłoska długa
- zgłoska krótka
- zlewać się
- zmiękczenie
- znaczenie
- znaczenie bierne
- znaczenie czynne
- znaczenie przysłówkowe
- znaczenie rzeczowne
- znaczenie zbiorowe
- znaczenie zdrobniałe
- znak miękczący
- znamię (diakryt)
- zrównać się
- źródłosłów (temat fleksyjny)
- ʒródłosłóv (rdzeń, temat)