Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mowa język

Język: polski

Cytaty

Jednak słowo: бываю, bywam, prawie zawsze zostaje się w mowie; Агриппа бываетъ беспамятевъ, Agryppa bywa zapamiętały.

[Однако глаголъ бываю почти всегда остается въ рѣчи; Агриппа бываетъ беспамятенъ. Łomonosow, 1757, § 453.]

GRAMMATYKA jest nauką prawideł mowy ustnej i pisanej, a mowa składa się z wyrazów.

Tak zaszczytne i dzielne pobudki dodawały mi siły do mozolnego śledzenia natury mowy naszej w nader licznych jej rozmaitościach.

Mowa wykonywa się głosem, lub też rozmaitemi znakami; piérwsza jest ustną, druga pismem albo mimiką.

Mowa uważana być musi najprzód zewnętrznie, jako wyrób organu cielesnego, działający na drugi organ zmysłowy słuchu; powtóre, wewnętrznie, jako twór ducha, promieniejący myślami na inne duchy.

Mowa uważana pod względem głosowania, jako harmonia dźwięków tworzonych w duszy, a wydawanych głosem w pewnych przestankach, przyjmuje rozbiorowy podział na: myśli, wyrazy, zgłoski i głoski.

Mownia .... Część grammatyki zawierająca prawidła, ze względu na treść mowy.

Przepis Kopczyńskiego, zalecający w rodzaju nijakim zamiast formy tym pisanie tém lub tem, nie ma żadnej słusznej podstawy ani w historji języka, ani w dzisiejszej mowie ogółu; jest tylko błędnym pomysłem jednego człowieka, osobistym życzeniem jednostki, nie zaś prawdą z żywego języka wydobytą.