terminów gramatycznych online
słowo czasownik
Geneza: tłum. łac. verbum
Słowo [...] 2. W starej tradycji terminologicznej - synonim czasownika, por. do dziś używany termin „słowo posiłkowe”.
Cytaty
Verbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona, sine casu, agere aliquid aut pati, aut neutrum significans.
Słowo co jest? Część mowy z czásem i osobą/ krom spadku spráwiáć nieco ábo cierpieć/ábo żadnego z tych známionując.
Wszystkie wyrazy, składające mowę polską, dzielą się na dwa główne szeregi: piérwszy wyrazów odmiennych, drugi wyrazów nieodmiennych; a każdy szereg podziela się na cztéry części, z których każda ma własne nazwisko. Te nazwiska są następujące: w szeregu wyrazów odmiennych: 1) Imie, 2) Zaimek, 3) Słowo, 4) Imiesłów; w szeregu wyrazów nieodmiennych: 5) Przyimek, 6) Przysłówek, 7) Spójnik, 8) Wykrzyknik.
Po imieniu najprzedniejsze jest w mowie ludzkiéj słowo, bo bez niego, nie byłoby zupełnéj myśli, czyli sensu; ponieważ nie byłoby takiego wyrazu, który znaczy sąd czyli zdanie o rzeczy; gdybym mówił np. człowiekiem, list twój, ci zegarek, nikt by mnie nie zrozumiał. Dopełniwszy zaś sensu przez przydane słowo, wyrażające sąd czyli zdanie o człowieku, liście, zegarku, każdy mnie zrozumie.
Słowa polskie, tak jak i inne części mowy, co do zewnętrznéj formy uważane, dzielą się na piérwotne […] i na pochodne […]; na niezłożone […]; złożone […] i dwa razy złożone […].
[...] Przymiotniki i słowa, w tém się zgadzają, że oboje za predykat służyć mogą. Ta jednakże między niemi zachodzi różnica, że przymiotnik bez łącznika, to jest słowa posiłkowego być obejść się nie może; słowo zaś nie potrzebuje go, bo go w sobie zawiera [...].
§ 253. Pojęcie i podział słów. Słowo wyraża czynność lub stan pewnej osoby lub rzeczy; np. czytam, niesiesz, strzeże, płynie, rośnie, leży, i t. d.