Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

liczba pojedyncza

Język: polski
EJO 1999, 337 Definicja współczesna

Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).

Cytaty

Liczba jest dwojaka: Pojedyncza, ktora jednę rzecz znaczy, jako Krol. I wielka, ktora wiele znaczy, jako Krolowie.

Toż się dzieje w imionach nawet w pojedynczej liczbie, np. Okręg, okręgu.

Uważać należy, iż we wszystkich drugiej Deklinacyi przykładach, Spadek Dawający liczby pojedynczej, podobny jest do Rodzącego.

L. P. M. on, ona, ono.

W konjugacji: w 1-ej osobie 1. pojed. niosę, biorę, piszę i t. p. [...]

Końcówka m nie ę w 1 osob. l. poj. czasowników umieć, rozumieć, śmieć: umiem, rozumiem, śmiem, na podstawie analogji: wiem.

W II. p. l. p. i l. mn. rzecz. r. ż. na ja mają końcówki ji: tej kolonji i tych kolonji itd.