Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zdanie poprzedzające

Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • Część II. Rozdz. 3. Nauka o zdaniu (Składnia): Jes/1886
  • O zdaniu złożonym: Kras/1897

Cytaty

Otóż uzupełnieniem tego pytania jest owo drugie zdanie: „aby się człek doskonalił;" zdanie to ma wprawdzie swój podmiot i orzeczenie, jest nawet zdaniem rozwiniętém, ale pomimo to nie wyraża ono samo przez się pełnéj i jasnej myśli; bez zdania bowiem poprzedzającego: „Nato Bóg dał rozumu nie wiedzielibyśmy nawet, o kim lub o czém tu mowa.

[…] Zdanie główne, jeżeli jest następnikiem, tj. jeśli następuje po zdaniu pobocznym spójnikowym, zaczyna się często od przysłówka wskazującego — to, który ogólnikowo wskazuje na całą treść poprzednika (zdania poprzedzającego). To słówko — to jednak nie jest odpowiednikiem zdania pobocznego, ponieważ: 1) wcale nie odpowiada na to pytanie, na które odpowiada zdanie poboczne; 2) może stać w następniku także po zdaniu współrzędnym (warunkowym lub przyzwolonym [...]) i wtenczas może być zastąpione przez spójnik współrzędny —a. [...]