of grammatical terms online
określenie
Quotations
Wyrazy do okréślenia lub dopełnienia którejkolwiek części zdania służące, same przez inne wyrazy okréślane i dopełniane być mogą. Z takiego połączenia wyrazów utworzone okréślenia i dopełnienia, zwać się mogą złożonemi.
Piérwszy człowiek nazywał się Adam. Przymiotnik „pierwszy” jest okréśleniem przedmiotu zdania człowiek; a zaś Adam służy do dopełnienia słowa nazywał się.
Gdy przy jednym wyrazie jest kilka okréśleń lub dopełnień, ważniejsze z nich zajmują piérwsze miejsce, a potém się kładą podrzędne.
Działki proste, mieszcząc w sobie same tylko wyrazy brane z tych części mowy, którym odpowiadają, nie potrzebują żadnych wyrazowych kombinacji, — objaśnia to zdanie na przykład powyżéj wzięte: Człowiek—nabożny—modli się—gorliwie—w kościele—Bogu—o człowieku! W działkach określonych te wyrazy, które, same stawając, tworzyłyby z siebie działki proste, są ich treścią, — wyrazy zaś do tychże dodawane dla kreślenia szczegółów, czyniących treść wydatniejszą, są określeniem.
Określenie może być rozmaite, dłuższe lub krótsze, pełniejsze lub mniéj rozszerzone, zawsze jednak osnowane być musi na treści swojéj, i wedle jéj wymagania w rozmiarach układane.
Niektóre z tych zdań, jak: ciemność ogarnia, ludzie żegnają, nie są nawet zrozumiałe, potrzebują koniecznie określenia lub dopełnienia.
Określenie, p. zdanie I.
I. Części zdania: A. ★Podmiot (subiectum): a) ★nierozwinięty, np. koń (biegnie). b) ★rozwinięty, = podmiot ★zasadniczy, np. koń + ★określenie, np. młody. [...]
C. ★Określenia: a) ★przydawka, określająca właściwość [...]; b) ★okolicznik, określający stosunek [...]; c) ★przedmiot (dopełnienie, obiectum) określa wyrazy wskazując na osobę lub rzecz.