terminów gramatycznych online
część mowy
Geneza: łac. pars orationis
Części mowy. Klasy funkcjonalne leksemów dające się wyodrębnić w zasobie słownikowym języka na podstawie określonego dla każdej z tych klas swoistego zespołu cech gramatycznych właściwych leksemom należącym do danej klasy funkcjonalnej.
Cytaty
Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imię, Namiástek, Słowo, Przysłowie, Uczesnik, Złączenie, Przekłádánie, Wdánie.
PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium, Participium, Coniunctio, Praepositio, Interiectio.
Imię co jest? Część mowy z spadkiem ciáło ábo rzecz właśnie ábo pospolicie známionując. Nomen quid est? Pars orationis cum Casu corpus aut rem propriè aut communitérue significans.
Co można rozeznać początkiem, złożeniem, kończeniem rzeczeń, i powtorzeniem liter [...] 2.) Złożeniem, że przekładania podług sylab zawsze oddzielają się od części mowy, z któremi one złożone [...] воз-ношу, wynoszę, a nie во-зношу.
CZĘŚĆ IV. o Posiłkowych, albo służebnych częściach mowy (de Auxiliaribus seu servilibus partibus orationis).
Z tych wszystkich części mowy wykrzyknik, przyimek i spojnik nazywają się w naszym języku nieodmiennemi, reszta zaś odmiennemi, ponieważ stosownie do względów myśli końcowym odmianom podlegają.
Poznanie części mowy każdéj z osobna zależy na tym, aby wiedziéć, w czym jedna do drugiéj podobna, a w czym różna. Różnica jednéj części mowy od drugiéj nie zależy na saméj powierzchowności, to jest na zakończeniu, odmianie, rządzie i t. d., ale także na wewnętrznym ich znaczeniu.
Jest dziesięć osobnych części mowy, które w takim kładę porządku jak następują: rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imięsłów, przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik, do tych należy także przyrost.
Wszelka część mowy, czyli wszelki wyraz.