Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

skrócenie wyrazu

Język: polski

Cytaty

Rzeczowniki rodz. męz. można zarówno w 2-gim przyp. liczby mn. kończyć na y, jak i na ów; noży, talerzy, widelcy, lub nożów, talerzów, widelców, najlepiej zaś dla milszego dźwięku przeplatać. [...] Podobnież przyp. 6-ty tegoż rodz. i liczby, zamiast ami, może mieć przez skrócenie y: walczył ze strzałami, żołnierzy, orężami. Końcówka liczby mn. owie służy tylko rzeczownikom ludzkim rodzaju męzkiego.

Zamiast zaimków: moja, twoja, swoja; dla niéj, dla niego; za nią, za niego, przez nią, prząz niego; do niéj, do niego; używamy przez skrócenie: ma, twa, swa, dlań, zań, przezeń, doń.

Na podobieństwo tych form skróconych biernika (weń, nań...) utworzyły się analogiczne skrócenia i w dopełniaczu licz. pojed. na 3 rodzaje; a mianowicie: dlań zam. dla niego, dla niej, odeń — od niego, doń — do niego.