Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię nazwa, część mowy

Język: polski
Geneza: łac. nomen
EJO 1999, s. 395 Definicja współczesna

Nomen (imię). Tradycyjnie (od starożytności) leksem odmieniający się przez przypadki, tj. w językach takich jak łacina czy polski rzeczownik, przymiotnik, zaimek i liczebnik. Na zasadzie analogii pojęcie nomen w językach nie mających kategorii fleksyjnej przypadku lub wykorzystujących ją w inny sposób (dla innych klas wyrazów) odnosi się do leksemów pełniących podobne funkcje semantyczne i syntaktyczne.

Cytaty

Litera w, która się kładzie przed imionami, raz sama, drugi raz z literą e złączona bywa [...] Spytałby kto, czemu też nie mowię: we lesie, we mieście, we Warszawie?

Czyli imiona konczące się na a oskarżający spadek konczyć powinny ą czyli ę [...] wielkę łaskę, albo: wielką mi łaską czynisz [...] Rowna tej wątpliwość jest o rządzeniu słow imionami: Na przykład pospolicie mowiemy, Dwoch mi powiedziało [...] ktore w mianującym, położone bydź powinny: Dwaj mi powiedzieli.

Imię jest trojakie: rzeczowne czyli rzeczownik, przymiotne czyli przymiotnik i liczebne czyli liczebnik.

Jakie części mowy podciągamy pod ogólny wyraz imię? O. Pod ogólny ten wyraz imię, podciągamy rzeczownik, przymiotnik i liczebnik; t. j. imię rzeczowne, imię przymiotne, imię liczebne.

Przyimek z osobno przed imionami np.: z panem, z żalem, z tobą, z wielkim strachem, z trzecią osobą itp. Razem przed spółgłoskami głośnymi w wyrazach złożonych: b, b(i), d, [...] z, ź, np.: zbratać się, zdrobniały, zlepić, zrzynać [...].