Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię nazwa, część mowy

Język: polski
Geneza: łac. nomen
EJO 1999, s. 395 Definicja współczesna

Nomen (imię). Tradycyjnie (od starożytności) leksem odmieniający się przez przypadki, tj. w językach takich jak łacina czy polski rzeczownik, przymiotnik, zaimek i liczebnik. Na zasadzie analogii pojęcie nomen w językach nie mających kategorii fleksyjnej przypadku lub wykorzystujących ją w inny sposób (dla innych klas wyrazów) odnosi się do leksemów pełniących podobne funkcje semantyczne i syntaktyczne.

Cytaty

Artifitium et mechanicorum nomina Künstner und handtwerck lewten vocabeln. Rzemiesłnikow i robot chłopskich imioná. Agricola. Eyn ackerman Oracz. Colonus idem.

Nomina numeralia cardinalia. Furnemliche breuchlichste namen der tzal. Imioná liczby pospolitej przełożonej. Numerus. Eyn tzal Liczbá. Numerale nomen, quod numerum significat. Eyn wort das die tzal bedeut. Słowo ktore liczbę známionuje. Unus, a, um, i eyne. Jeden. Duo duae. duo, ij.

Nomen quid est? Pars orationis cum casu corpus aut rem propriè aut communitérue significans.

Imię co jest? Część mowy z spadkiem ciáło ábo rzecz właśnie ábo pospolicie známionując.

PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium: Participium, Conjunctio, Praepositio, Interiectio.

Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imie/ Namiestnik/ Słowo/ Przysłowie: Uczestnik/ Złącz[á]nie / Przekłádánie / Wdánie.

Rożność Nominum, Imion. 3. Nomen jest Słowko, przed ktorem kłaść możemy, hic, haec, hoc, ten, tá, to. jáko hic homo, ten człowiek, hic Pater, ten Ojciec, haec Maus, tá ręká, hoc Animal, to zwierzę.

Do części mowy odmiennych należą: rzeczowniki, przymiotniki, zaimki, liczebniki i słowa (zwane niekiedy czasownikami). Pierwsze cztery gatunki wyrazów nazywają się także ogólnie imionami.