terminów gramatycznych online
samogłoska ѣ
Język: polski
Cytaty
W dzisiejszej polszczyźnie zastępuje nam brak samogłoski ѣ także więc e. [...] Dla ułatwienia oznaczać będziemy w razach koniecznych takie e, które stoi na miejscu ѣ, przez ê.
Samogłoska ѣ, którą, dla łatwiejszego porozumienia będziemy odtąd w tej gramatyce, ilekroć zajdzie konieczna tego potrzeba, dawali przez umówiony znak ê, była pierwotnie w mowie słowiańskiéj dwugłoską. [...] Dwugłoska ta miała dwojaki etymologiczny, zapewne przedsłowiański jeszcze początek: albo pochodziła (np. w wiêdziêć, starosł. wêdêti) z ia, [...] — albo też pochodziła (np. w lêję, nodzê, stolê) z ai, w którém a w e się potém przechyliło.
Wykład głosowni polskiéj, nawet dzisiejszéj, nie mógłby być ani dokładny ani też jasny, gdybyśmy sobie nie utworzyli już w tém miejscu pewnego wyobrażenia o tych trzech samogłoskach zamarłych. Mówić o nich jednak inaczéj nie można, jak tylko mając przed oczyma i litery głoskom tym odpowiednie. [...] Są to litery ѣ, ъ i ь, nazywane jat’, jerъ i jerь, o których brzmieniu i znaczeniu etymologiczném na ten raz wystarczy.