Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

końcówka rzeczowa

Język: polski

Cytaty

[...] Rzeczowniki osobowo-męskie przybierają w 1 i 5 p. dwojaką końcówkę, po twardéj spółgłosce: owie albo i(y), lub też obydwie; po miękkiéj: owie albo e; używamy ich nawet z końcówką rzeczową, np. aniołowie, anieli, anioły; profesorowie, profesorzy, profesory [...].

[...] W l. m nie rozróżniamy rodzajów, jak w l. p; przymiotniki mają podobnie jak zaimek ji, ja, je, w l. m. tylko dwie końcówki: osobową i rzeczową. Gdy się odnoszą do osób męskich, przybierają w 1ym p. l. m. końcówkę i lub y, zupełnie tak, jak rzeczowniki męskie, np. pracowity, pracowici [...].

Natomiast końcówka -e wcisnęła się tu (podobnie jak -y we wzorcu 1-ym) z IV-go przypadku i opanowała obok [końcówek] rzeczowych (piece, konie) nawet także i osobowe — i stąd mamy obok pierwotnych form: królowie [...] króle.

Jeżeli w liczbie mn. rzeczownik męski osobowy, użyty jest w formie rzeczowéj, wtedy i przymiotnik ma odpowiednią, końcówkę rzeczową: -e.