Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

coniungere

Hasło w cytatach: coniungi (pass)
Język: łaciński
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Paradigma extant in Donato. Interest tamen inter [verbum] infinitum passivi personalis, et [verbum] infinitum impersonalis passivi. [Verbum] infinitum passivi personalis perfectum sensum ostendit, dum illi verbum coniungitur, ut amari volo. [Verbum] infinitum autem impersonalis passivi, apposito etiam verbo tantum ablativum agentem requirit, ut à me amari volo, id est, volo amare, et à me doceri volo, id est, volo docere.

[Paradygmat obecny u Donata. Jest jednak między bezokolicznikiem osobowym strony czynnej a bezokolicznikiem nieosobowym strony biernej. Bezokolicznik osobowy strony biernej wykazuje sens dokonany, i w tym sensie odmieniany jest czasownik, jak "amari volo". Natomiast bezokolicznik nieosobowy strony biernej i sąsiadujący z nim czasownik wymaga tylko wykonawcy czynności w ablatywie, jak "a me amari volo" ('chcę być kochany przeze mnie'), to jest "volo amare" ('chcę kochać'), i "a me doceri volo" ('chcę być nauczany przeze mnie'), to jest "volo docere" ('chcę nauczać').]

Quid est [Coniunctio] Disiunctiva? Quae Verba quidem coniungit, sensum autem disiungit, [id est distinguit.] Ut: Omnis lex obligas, aud ad obedientiam, aut ad poenam.

[To to jest [spójnik] rozłączający? Taki, który łączy pewne czasowniki, a rozłącza (tzn. rozróżnia) sens. Np. Przestrzegaj każdego prawa - albo z powodu posłuszeństwa, albo z powodu kary.]

Ktore przełożenia są ktore się od słow rozłączyć nie mogą? Jáko są te sześć. Jáko? Mowimy bowiem, rozszerzam, rostárgam, przyjmuję, sam leżę, obłápiam, schodzę się. Ktore są ktore się złączyć nie mogą? u i wedle. Ktore złączáją i oddzieláją się? Drugie skoro wszystkie.

Quae praepositiones sunt quae à dictionibus separari non possunt? Ut di, dis, re, se, an, con. Quomodo? Dicimus enim, diduco, distraho, recipio, secubo, amplector, congredior. Quae sunt quae coniu[n]ginon possunt? Apud et penes. Quae coniunguntur et separantur? Reliquae pene omnes.

Conjunctiones, sicut in aliis lingvis, ita etiam in Polonica ac Germanica, orationem o rationi, casusque; casibus conjungunt, ut: To y owo [...] Chcę/ ábyś do niego pisał.

Quae praepositiones sunt quae à dictionibus separari [suparari] non possunt? ut, Di, dis, re, se, an, con. Quomodo? Dicimus enim, diduco, distraho, recipio, secubo, amplector, congredior. Quae sunt quae coniu[n]gi non possunt? Apud et penes. Quae coniunguntur et eparantur? Reliquae pene omnes.

Ktore przełożenia są ktore się od słow rozłączyć nie mogą? Jáko są te sześć. Jáko? Mowimy bowiem, rozszerzam, rostárgam, przyjmuję, sam leżę, obłápiam, schodzę się. Ktore są ktore się złączyć nie mogą? u i wedle. Ktore złączáją i oddzieláją się? Drugie skoro wszystkie.

Quae praepositiones sunt quae à dictionibus separari [suparari] non possunt? ut, Di, dis, re, se, an, con. Quomodo? Dicimus enim, diduco, distraho, recipio, secubo, amplector, congredior. Quae sunt quae coniu[n]gi non possunt? Apud et penes. Quae coniunguntur et separantur? Reliquae pene omnes.

Ktore przełożenia są ktore się od słow rozłączyć nie mogą? Jáko są te sześć. Jáko? Mowimy bowiem, rozszerzam, rostárgam, przyjmuję, sam leżę, obłápiam, schodzę się. Ktore są ktore się złączyć nie mogą? u i wedle. Ktore złączáją i oddzieláją się? Drugie skoro wszystkie.

Cum duo numeri coniunguntur, elegantius est, si maior praecedat : e.g. dwadzieściá i ieden.