Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

liczba rozdzielająca

Hasło w cytatach: liczby rozdzielające, rozdzielająca
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)
  • Chapitre I. Des noms / Rozdział I. De nominibus: Fook/1768
  • Część II. O etymologii. O terminach grammatycznych (słowniczek łacińsko-polski): Gott/1766
  • Część II. O wykładaniu: Gott/1774
  • Część II. O wykładaniu. O częściach mowy: Gott/1794
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O Etymologii. §. I. O wyrazach grammatycznych (słowniczek łac.-pol., s.12-13): Gott/1787

Cytaty

Liczba Rozdzielaiąca, niedeklinuie się y wyraża się następuiącym sposobem. Erstlich naypierwey, zweitens powtore [...].

Des mêmes nombres on forme aussi les adiecti[fs] suivants qu'on nomme des nombres distributifs. Bini, binae, bina, deux à deux; terni, trois à tro[is]. Quaterni, quatre à quatre. Quini, cinq à cinq [...].

[...]

Z tychże także uformowane adiectiva, ktore pospolicie nazywają numeri distributivi, liczby rozdzielające, Bini, po dwoch, binae, bina. Terni po trzech. Quaterni po czterech. Quini po pięć [...].

Liczba w Niemieckim Ięzyku dzieli się na Głowną, Porządkową, Dzielącą, Przymnażaiącą y Rozdzielaiącą.

Liczba w Niemiecki Języku dzieli się na Główną, Porządkową, Dzielącą, Przymnażaiącą y Rozdzielaiącą.

V. Liczba rozdzielaiąca przypadkuie się i wyraża następuiącym sposobem. Erstlich naypierwey, zweytens powtore [...].

Z języków nowożytnych wiek Oświecenia przynosi znaczne zainteresowanie językiem niemieckim, stąd zaczynają się pojawiać liczne przeróbki gramatyki J.K. Gottscheda [1766]. Już najstarsza z nich posiada nawet słownik terminologii rodzimej [...].

Nomen substantivum proprium — imię istotne własne, appellativum — nazywające, adiectivum — przydatne, numerale cardinale — liczby (s. 177), liczba główna, ordinale — porządkowa, collectivum — zebrana, multiplicativum — przymnażająca, propartionale — proporcyjonalna, rozdzielająca.