Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

pierwiastek wtórny

Hasło w cytatach: √ wtórny, wtórny pierwiastek
Język: polski
Dział: Słowotwórstwo (współcześnie)

Cytaty

Nadto rozróżnia jeszcze gramatyka zarodowe czyli oryginalne pierwiastki (primäre Wurzel) od wtórnych czyli przerobnych albo jeszcze inaczéj wzmocnionych (secundär). tak np. syllaba kr w kra, przykry (= stromy) itp. jest √ zarodowym; a √ kri w krój, kraj, kroić i kra w skra-wać, skra-wek lub krawiec, są to już wtorne, z tamtego przez wzmocnienie przerobione pierwiastki.

W ściślejszym sensie nazywamy pierwotnikami same tylko wyrazy urobione bezpośrednio z swego (bądź zarodowego, bądź wtórnego) pierwiastka.

Podobnie od √ r, który zrazu wszelki rodzaj ruchu wyrażał, brzmiały ◻◻ nalepowe ar, ir, ra, ri, ru. Każda z tych waryant przybrała potém pewien osobny odcień owego zarodowego znaczenia i zaczęła też uchodzić już z czasem za odrębny (w stosunku do r wtórny).