Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopniowanie przymiotników, przysłówków

Język: polski
EJO 1999, 559 Definicja współczesna

Stopniowanie. Oznaczanie różnic w intensywności cech. W pracach dotyczących stopniowania mówi się na ogół tylko o cechach nazywanych przez przymiotniki i przysłówki, a pomija niesłusznie inne części mowy - rzeczownik i czasownik.

Cytaty

Przez stopniowanie przymiotników rozumiemy więc taką odmianę, która służy do oznaczenia stopnia przymiotu osoby lub rzeczy, np. pobożny człowiek; jeżeli człowiekowi tego przymiotu przybyło, nie mogę już powiedzieć pobożny, lecz powiem pobożniejszy. A gdy mu tego przymiotu jeszcze więcej przybędzie, tak że się między innymi odznaczać będzie, to powiem najpobożniejszy człowiek.

Formy gramatyczne, służące do oddania tych odcieni przymiotów, nazywamy stopniami: równym, wyższym i najwyższym; samą zaś odmianę - stopniowaniem przymiotników; np. stary, starszy, najstarszy.

Stopniowanie przymiotników.

Przymiotniki mają trzy stopnie (gráos): stopień równy — gráo positivo, stopień wyższy — gráo comparativo i stopień najwyższy — gráo superlativo; na prz.: pilny—pilniejszy—najpilniejszy; wysoki— wyższy—najwyższy; piękna—piękniejsza—najpiękniejsza.