terminów gramatycznych online
czas przeszły praeteritum, nie tylko lm.
Geneza: łac. tempus praeteritum
Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przeszły oznacza akcję uprzednią w stosunku do momentu mówienia.
Cytaty
O UŻYCIU CZASÓW
Używanie czasów bywa różne, w miarę potrzeby, i możemy powiedzieć: [...]
w Czasie Przeszłym
Chociaż talent był darem natury, jednak nauka go rozwijała, a ciągła wprawa doskonaliła.
Bytność, istnienie oraz działanie istot, przedmiotów i rzeczy zawiera się, po ludzku mówiąc, w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym, i dlatego właściwie są tylko te trzy czasy.
Czas przeszły oznacza, że się coś już stało lub działo; np. Czytałem książkę.
Sp. ozn. czasu prz..
Sp. ozn. czasu przeszł..
Czas przesz..
Czas przeszły wydobywa się ze sposobu bezokolicznego, zamieniając jego cechę ć na ł.
Przedniejsze czasy są: teraźniejszy, przeszły i przyszły.
Czas przeszły wyraża, że byt, stan i czynność podmiotu zaszły dawniéj, t.j. przed chwilą, w któréj się o nich mówi […].
Tryb łączący oznacza niepewność czynności podmiotu, kiedy ją uważamy tylko, jaką cudzą chęć, myśl, życzenie; nazywa się łączącym dla tego, iż słowa w nim położone tylko przez połączenie ich ze słowami trybu oznajmującego czynią myśl zupełną. Tryb łączący urabia się z czasu przeszłego, dodając przed słowem spójniki: by, aby, iżby, żeby, ażeby.
Słowo jest w czasie przeszłym wtedy, gdy oznacza, że jego czynność już minęła, np. szedłem [...]..
Czas Tempus. Orzekając, najlepiéj opuszczać wyraz czas, więc zatem zamiast czas teraźniejszy mówić Teraźniejszy, Teraźniejszość i t. d. [Ter. Przech. Przesz. Przysz. Zaprzesz.].
Kiedy mówię: Czytałem książkę, to czytanie moje nie odbywa się obecnie, ale, przeciwnie, odbywało się dawniéj, tj. w czasie, który minął, przeszedł — słowem: w czasie przeszłym.
Stosownie do tego, w jakim czasie odbywa się czynność wyrażona słowem, rozróżniamy odpowiednie formy czasowe, a mianowicie w dzisiejszej polszczyźnie mamy: czas teraźniejszy, przeszły, zaprzeszły (o ile czynność odbyła się przed inną przeszłą) i czas przyszły.
Czasowniki, oznaczające czynność, która się w przeszłości odbywała lub już odbyła, położone są w czasie przeszłym.