Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przeszły praeteritum, nie tylko lm.

Język: polski
Geneza: łac. tempus praeteritum
EJP 1991, 39-40 Definicja współczesna

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przeszły oznacza akcję uprzednią w stosunku do momentu mówienia.

Cytaty

O UŻYCIU CZASÓW

Używanie czasów bywa różne, w miarę potrzeby, i możemy powiedzieć: [...]

w Czasie Przeszłym

Chociaż talent był darem natury, jednak nauka go rozwijała, a ciągła wprawa doskonaliła.

Bytność, istnienie oraz działanie istot, przedmiotów i rzeczy zawiera się, po ludzku mówiąc, w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym, i dlatego właściwie są tylko te trzy czasy.

Z pomiędzy trzech czasów trybu oznajmującego (изъявительное наклонение), teraźniejszy (настоящее время) wyraża, co się dzieje w chwili mówienia; przeszły (прошедшее), co tę chwilę poprzedziło, a przyszły (будущее) oznacza, co po niéj ma nastąpić.

I tak czasy przeszłe słów, kończące się w licz. poj. na a w mnogiéj na eli, wskazują, że tryb bezokoliczny tychże słów pisze się przez éć nie zaś lub .

Czasów przedniéjszych mamy trzy: teraźniéjszy, przeszły i przyszły, a z tych niektóre mają jeszcze drobniéjsze podziały.

Czas (tempus) forma czasownika, wyrażająca stosunek chwili czynności do chwili mówienia lub do chwili innej czynności. Ze względu na stosunek czynności do chwili mówienia rozróżniamy czas: ★teraźniejszy (praesens); ★przeszły (praeteritum).