terminów gramatycznych online
czas zaprzeszły
Czas zaprzeszły (plusquamperfectum) tworzono w stpol. przez dodanie form cz. prze. od słowa posiłkowego być do formy na -ł danego czasownika, odmienianej przez liczby i rodzaje [...] albo przez dodanie osobowych form słowa posiłkowego w cz. prze. do form cz. prze. podstawowego czasownika [...]. Cz. zaprze. wyrażał albo czynność dawno minioną, albo wcześniejszą od innej czynności przeszłej [...]. Dziś można użyć cz. zaprze. [...] w celach stylistycznych, ale z jęz. mówionego wyszedł on zupełnie z użycia.
Cytaty
Czas zaprzeszły I had had miałem był; i daléj jak czas przeszły niezłożóny dodając had.
Czas zaprzeszły I had been i t.d. czasując czas przeszły niezłożony słowa posiłkowégo, i dodając Imiesłów.
Formy czasu zaprzeszłego wychodzą w nowej polszczyźnie z użycia; uznaczają one czynność (stan), która odbyła się bardzo dawno lub przed inną czynnością przeszłą.
Forma czasu zaprzeszłego składa się z osobowej formy czasu przeszłego oraz z dawnego imiesłowu przeszłego (równego 3 os. czasu przeszłego) słowa być odnośnego rodzaju.
Formy czasu zaprzeszłego są w dzisiejszej polszczyźnie bardzo rzadkie i zawsze można je zastąpić formami czasu przeszłego. Stąd wniosek, że we współczesnym poczuciu językowym odrębność znaczeniowa form czasu zaprzeszłego zatarła się. Niekiedy forma czasu zaprzeszłego nazywa wydarzenie, które rozegrało się w przeszłości przed innym wydarzeniem.