Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zmiękczenie (spółgłosek, spółgłoski)

Język: polski

Cytaty

[...] Po tych przemianiach ostatniéj spółgłoski piérwotnika w syczące zębowe z, s, odrzucá się násuwne s s pogłosu sk, wszędzie zaś gdziejindziéj pozostaje cały pogłos sk, przed którym płynne ł, n miękczą się w l, ɳ, wszelkie zaś jinne spółgłoski nie przemieniające się w skutek zmiękczeniá w spółgłoskę syczącą pozostáwiá się bez zmiękczeniá, a w szczególności spółgłoski wargowe b, p , v, m.

Miękczenie spółgłosek. Istnieją w obecnym języku polskim szeregi wyrazów etymologicznie pokrewnych, to jest pochodzących z tego samego źródła historycznego, w których spółgłoski pierwotne uległy późniejszym przemianom; np. obok ła-pa, ża-ba, drzew-o, dwór..., mamy: łap'e, żab' e, drzew' e... Taka różność postaci wynikła wskutek zmiany spółgłoski twardej na odpowiednią podniebienną, czyli wskutek "zmiękczenia" jej przed następującą samogłoską podniebienną e lub i, albo też w połączeniu z następną spółgłoską podniebienną j.