Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik żywotny

Język: polski

Cytaty

[...] Przymiotniki z rzeczownikami nieżywotnemi w r. m. położone mają przypadek 4ty jak piérwszy, z żywotnemi zaś ludzkiemi, czy zwierzęcemi zawsze jak 2gi np. kupiłem dobre siodło, i dobrego konia.

Rzeczowniki żywotne, zakończone na samogłoskę nosową, przybierają podniebienną spółgłoskę ć, zamiast podniebiennéj spółgłoski ń: od cielę formujemy cielęcia nie cielenia, bo cielenia zdawałoby się pochodzić od cielenie.

Piérwsi nie wykładają, dlaczego w dalszych przypadkach słów imię, ramię, plemię i t. d. nie masz głoski ę (imienia); gdy przeciwnie, rzeczowniki żywotne cielę, prosię i t. p. głoskę swą nosową w dalszych przypadkach zachowują (cielęcia, prosięcia).

Spadki na Rzeczowniki żywotne nieżywotne.

Gatunki i Nazwiska Rzeczowników. Rzeczownik żywotny [...] nieżywotny [...] mężczyński [...].

Rzeczowniki [...] żywotne są te, które oznaczają rzeczy żyjące, np. człowiek, sroka, gąsię.

Człowiek – uczeń – rolnik – sędzia – żołnierz – koń – orzeł – szczupak – motyl – żaba.

Te wyrazy oznaczają osoby lub zwierzęta — czyli istoty żyjące i nazywają się rzeczownikami żywotnemi. Do rzeczowników żywotnych liczą się też w gramatyce nazwy duchów i bóstw (anioł, Jowisz). Rzeczowniki żywotne dzielą się na ludzkie czyli osobowe (ojciec, syn, siostra) i zwierzęce (koń, pies).

Rzeczowniki, które są imionami istot żyjących, nazywają się rzeczowniki żywotne.

Kamień, grób, stół, pióro, dom, rów i t. d. są rzeczowniki nieżywotne.