Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska miękka pochodna

Hasło w cytatach: miękkie c, miękkie spółgłoski, spółgłoski miękkie
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Trojakie tedy utworzyły się pochodne czyli miękkie spółgłoski: syczliwe, szumne i cienkie.

Spółgłoski dzielą się także na pierwotne i pochodne; piérwsze twardémi, drugie miękkiémi inaczej nazywane. Pierwotnych jest 16, pochodnych 19.

Spółgłoski pochodne są to takie spółgłoski, które powstają przez zmiękczenie spółgłosek pierwotnych, i dlatego nazywamy je także miękkiemi, a pierwotne z wyjątkiem jtwardemi. Spółgłoski pochodne są następujące: b(i), c, ć, cz, dz, dź, dż, f(i), l, m(i), ń, p(i), rz, ś, sz, w(i), ź, ż.

Spółgłoski miękkie dzielą się na syczące i podniebienne. [...] Podniebienne są: cz, dż, sz, ż. Nazywamy je podniebiennymi, albowiem przy ich wymawianiu używamy do pomocy podniebienia.

Rodzaju nijakiego ze znaczenia są: wszystkie imiona wyrażające istoty niedorosłe, nierozwinięte, niedawno narodzone, np. dziecię, niemowlę, źrebię, cielę, kurczę, jagnię itd., niemniéj nazwy liter, np. wielkie A, małe b, twarde t, miękkie c; nakoniec wyrazy i całe zdania rzeczownie wzięte, np. piękne to twoje zaraz, prawdziwe twoje "jak matkę kocham".