Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

głoska znak alfabetu

Język: polski

Cytaty

Litera. Głoska. Vocalis. Samogłoska. Notata. Kreskowanie. Diphtongus. Dwugłoska. Consonans. Społgłoska.

Zaczynające się od głosek, które stanowią zakończenia wyrazów poprzedzających. Np. Dobrego gospodarza rzadko owoc prac ginie niepowrótnie.

Na końcu wyrazów odmiennych pisze się ch, która to głoska przed e nie miękczy się przez dodanie i, np. groch, grochem (a nie grochiem); głuchy, głuche (a nie głuchie).

Wyrazy przyswojone piszą się polskiemi głoskami, z zachowaniem zmian, jakim te wyrazy uległy przechodząc do polskiego języka.

Czyni się to dla tego, że wielu takich wyrazów wymawianie dokładnie nie jest oznaczone; prócz tego wiele liter obcych piszących się odmiennie, wypadłoby wyrazić jednakowemi głoskami polskiego alfabetu.

Znamiona, czyli cechy mowy każdego gatunku z osobna, są następne: [...] Pisánej: charaktery czyli znaki piśmienne, lub wykreślne postaci, czyli godła między pewnym ludem używane; te są także rozmaite, np. litery, hiéroglify, karby, węzełki i t.d. Litery czyli głoski są oprócz tego łacińskie, gotyckie, hebrajskie i t.d.

Głosek polskich jest w liczbie 47, jak następują: a, á, ą, b, b', c, ć, cz, d, dz, dź, dż, dż, e, é, ę, f, g, h, ch, i, j, k, l, ł, m, m', n, ń, o, ó, p, p', r, rz, s, ś, sz, szcz, t, u, w,w', x, y, z, ź, ż.

Miękkość spółgłosek polskich oznacza się trojakim sposobem, albo: 1. przez osobne głoski czyli litery, jak: l, rz, c, cz, itd. np. był, byli; ka, ręce; noga, nodze; 2. przez dopisywanie głoski i, np. konie, ciotka; 3. przez kréskowanie i kropkowanie, np. koń, cień, łokieć, Boże! itd.