terminów gramatycznych online
declinatio
Cytaty
Nomen quot habet accidentia? imię wiele ma przymiotow? sex, sześć: figuram, wyobrażenie, speciem, kształt, genus, rodzaj, declinationem, staczanie, numerum, liczbę, casum, spadek.
[…] Na zasadach bowiem głosowni opiérają się ostateczne prawidła piérwoskładni, czyli tak zwanéj przez Niemców Formenlehre, którá się rozpáda na trzy części, jako to: 1. na naukę skłánianiá (declinatio); 2. spájaniá (conjugatio); 3. słowotwórstwa (etymologia), które to części już licznemi węzłami łączą, się z duchowym organizmem języka.
[...] Naukę zaś, wyjáśniającą prawidła składaniá wyrazów s piérwiástków za pomocą nágłosów i pogłosów i końcówek nazywámy piérwoskładnią, jidąc za analogiją składni, którym to wyrazem kś. Kopczyński nazwáł naukę wyjáśniającą prawidła składaniá zdáń z wyrazów; albowiem kto chce składać z wyrazów zdania będące obrazem myśli, musi mieć piérwéj już urobione wyrazy, będące obrazem pojęć i jich wzajemnego stosunku do siebie. Piérwoskładnią dzielą Niemcy na słowotwórstwo (Wortbildungslehre), podające prawidła urábianiá temátów, tak jimionowych, jako i słownych, i na naukę skłanianiá (declinatio) i spajaniá (conjugatio), w skutek czego powstają także s piérwiástków i temátów wyrazy za pomocą końcówek, oznaczających zarazem stosunki pojęć do siebie [...].