terminów gramatycznych online
spójnik
Spójnik. Wyraz pomocniczy pełniący prymarnie funkcję wskaźnika syntaktycznego. Wiąże składniki zdaniowe w zespoły zwane zdaniami złożonymi bądź składniki wyrazowe wewnątrz zdań pojedynczych.
Cytaty
Conju[n]ctio. Spojnik.
Spójnik łączy pojedyncze wyrazy, lub całe myśli i zdania, przez co przyczynia się do gładkiéj i płynnéj mowy, np. ojciec i syn, żeby miał, toby dał.
Spójnik sam przez siebie prawie nic nie znaczy, i dlatego téż dam nigdy nie bywa używany, atoli w mowie jest koniecznie potrzebny, gdyż ułatwia jéj płynność i przykłada się do jasnéj zrozumiałości i gładkości myśli.
Spójniki, tak jako przysłówki i przyimki są: właściwe i niewłaściwe, pojedyncze i złożone, niektóre z nich dają się skracać lub przedłużać, np. że, iż, jak, tak, żeby, ażeby, jeśli, jeżeli, niśli, niżeli, choć, chociaż i t. d.
Uwaga. Trybom: warunkowemu i życzącemu, w skład których dwa wchodzą wyrazy, t. j. słowo i spójnik, ostatnie w odmianie słowa przeznaczyłam miejsce, jako słowom złożonym.
Spójnik jest to część mowy nieodmienna, która służy do łączenia czyli spajania zdań lub wyrazów, np. Rodzice i Jaś pójdą na wieczór, a Brońcia i Klimcia, ponieważ są maleńkie, zostaną w domu.
Pyt. A któreż są nie odmiennemi [częściami mowy]?
Odp. Następne: Przyjimki, że najczęściej kładą się przy jimionach, lub odnoszą się do nich.
2re Przysłówki, że przy słowach kładą się zwykle, lub przymiotnikach słowowych.
3cie Spojniki, spajające czyli łączące zdania i okresy, i czasem rozłączające takowe.
4te Wykrzykniki, że się wykrzykuje w strachu nagłym gniewie, radości, lub biedzie nagłej i t. d.
Spójniki te same, raz spajają drugi raz rozłączają zdania, stosownie jak jich użyjemy w potrzebie.
Przyimki i spójniki złożone piszą się łącznie; np. Przyimki: około, wokoło [...]. Spójniki: aby, gdyby.