terminów gramatycznych online
adiectivum
Cytaty
P. Gdzie się powinny pisać wielkie litery? O. [...] III. w imionach wszelkich nauk i kunsztow tak w tych, ktoremi się nazywają, jako też i tych, ktore dla rożnych wyrazow w nauczaniu i podziałach swoich same sobie wynalazły. nap: Grammatyka, Deklinacye, Konjugacye, Substantivum, Adjectivum.
ey pisze się, choć się głośno nie wymawia w Rodzącym i Dawającym spadku imion przydatnych albo Adjektywow w rodzaju niewieścim liczby małej, tudzież w przysłowiach od tychże imion pochodzących porownanie jednej rzeczy z drugą, albo nad wszystkie wyniesienie znaczących, to jest w drugim i trzecim stopniu komparacyi, nap. pięknej, piękniej, najpiękniej.
P. Wielorakie jest Imie? O. Dwojakie: Istotne od Łacinnikow nazwane Substantivum, i Przydatne czyli Adjectivum.
P. Coż jest Imie Przydatne albo Adjectivum? O. Ktore się przez trzy rodzaje mowi, co poznać ztąd, że mu się wszystkie te trzy Zaimki dodać mogą: ten, ta, to; nap: ten biały, ta biała, to białe; mowi się bowiem: biały obrus, biała serweta, białe śrzebro. Więc to imie: biały jest Przydatne.
P. Adjektywa wiele mają Deklinacyi?
Tak się staczają wszystkie Adjektywa na y we wszystkich trzech stopniach.
Tu należą Adjectiva na i Łacińskie kończące się, jakie są osobliwie na syllaby gi i ki.
Owszem i samo Adjectivum bez zaimkow mając sobie przydane wspomnione litery, werbum wyrażać będzie, jako ubogim, bogatyś, ubodzyśmy, bogaciście, waży za: ubogi jestem, bogaty jesteś ettc.
P. Co jest Uczestnictwo albo Participium? O. Jest słowo pochodzące od Verbum, trzy razy jak Adjectivum przez trzy rodzaje w naszym języku mowiące się i przez spadki staczające się, jako: stojący, ca [...] malowanego, malowanej. P. Dlaczego ta Część mowy nazywa się Uczestnictwem czyli Participium.
P. Jak się deklinują Uczestnictwa? O. Tak ze wszystkim, jak imiona Przydatne czyli Adjectiva, jako się wydaje w następujących przykładach.
P. Zkąd się formują Przysłowia w pierwszym stopniu Komparacyi? O. Z Adjektywow tegoż stopnia odmieniwszy literę y lub i na o [...] szczęśliwy szczęśliwie ettc:
P. Ktore słowa zwykły się ze sobą zgadzać? O. Imie przydatne czyli Adjectivum zgadza się z imieniem istotnym albo z Substantivum.
Chyba kiedy Substantivum, nie przed Zaimkami, ktore odnoszącemi nazywamy, lecz po nich trafi się, w ten czas Zaimki przestają być Relatywami, i zgadzać się muszą z Substantivum nawet w spadku, zwyczajem wszystkich Adjektywow.
Imiona liczajne nieporządkowe i każde Adjectivum albo wiele razem, albo jednego lub kilku z wielu znaczące, jakie są: kto?, ktoś, pewny, niektory, każdy, żaden, nikt ettc: