Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przyrostek partykuła

Język: polski

Cytaty

Zgłoski, a czasem tylko głoski ci, ć, ś, że, ż, to, siś, żeto, żto, cito, li, lito, łączą się częstokroć z zakończeniem zaimka jakiegokolwiek i nadają mu albo więcéj wybitności, albo przyczyniają, albo ujmują znaczenia. Zgłoski takowe lub głoski przyrostkami zowiemy.

Znakomitsze przyrostki są: by, byle, ć, ci, ćto, cito, kolwiek, lada (leda), li, lito, liż, no, ino, ś, si, śto, sito, to, ż, że, żeto, żeby.

Przydawek .... Przyrostek.

Orzeczenie rzeczowne kładziemy przeważnie w przypadku Vl-tym — w następujących jednak razach kładziemy je w przypadku l-szym: [...]

3) jeżeli w zdaniu jest wyraz to, bądź jako zaimek wskazujący, bądź jako przyrostek np., To jest Moniuszko. Kłamstwo jestto brzydka wada.

Dla tém lepszego uwydatnienia czynności, wzmacniamy bardzo często czasowniki polskie przyrostkami, które potém stanowią z niemi pewną charakterystyczną całość.

§ 436. Przyrostek by, jako cząstka nierozdzielna wyrazu, pisze się łącznie na końcu spójników i słów w formach trybu warunkowego, bezpośrednio po imiesłowie przeszłym na , -ła, -ło, lub też na końcu innego wyrazu w tymże zdaniu (ob. § 275); np. aby, oby, ażeby, choćby, chociażby.

Przyrostek by pisze się razem na końcu spójników i trybu warunkowego po imiesłowie przeszłym na ł, ła, ło lub na końcu innego wyrazu w tym zdaniu przed orzeczeniem warunkowym: aby, ażeby, gdyby, wiedziałbyś, jużbym zrobił, mybyśmy chcieli itp.