Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

gradus superlativus

Język: łaciński

Cytaty

Gradus comparativus, superlativusstępień przyrownający, przewyszający.

Comparativus cui casui seruit? Ablativo utriusque numeri sine praepositione. Quomodo? Dicimus enim, doctior illo vel doctior illis. Superlativus cui? Genitivo tantum plurali, vel collectivo singulari. Quomodo: Dicimus enim doctissimus Poetarum, vel optimus plebis.

Da superlativi gradus? ut doctissimum vel doctissime.

Superlativus fit ex comparativo praeposita particula Na, ut Hojny/Hojniejszy/Nahojniejszy. Biały/Bielszy/Nabielszy. Interdum pro Na dicunt Naj, ut Najlepszy/Najgorszy/Najwizszy.

Quid est [gradus] Superlativus? Qui supera Positivi significationem, valde sive maxime significat, hoc est, supra quem non est comparatio: ut doctissimus, id est valde sive maxime doctus, ze wszystkich najuczeńszy. Sic prudentissimus, najmędrszy.

[Czym jest stopień najwyższy? To taki, który znaczy wiele czy też najwięcej ponad stopien równym, to jest, ponad który nie ma porównania.]

Quomodo formatur superlativus? A comparativo praeponendo syllabam na.

Comparationis gradus quot sunt? Tres. Qui? Positivus, ut doctus. Comparativus, ut doctior. Superlativus, ut doctissimus.

Przyrownánia stopniow wiele są? Trzy. Ktore? Przedni/ jáko náuczony. Przyrownájący/ jáko uczeńszy. Przewyzszájący/ jáko nauczeńszy.

Quid est [gradus] superlativus? Qui supra positivi significationem valde significat, ut doctissimus, id est valde doctus.

[Co to jest stopień najwyższy? To taki, który ponad znaczeniem [stopnia] równego oznacza "bardzo", jak doctissimus, tj. bardzo doctus.]

Superlativus Przewyższájący, ktory támtym dwiema przyrownány najwięcej waży, Il più dotto najuczeńszy [...].

Super: Il più nobile Najśláchetniejszy [...].

Adiectiva compárują się, to jest, stosowywáją się, przez Gradus, stopnie, ktorych jest trzy: [...] Superlativus najwyższy, ktory ják najwięcej wyznacza, á pochodzi, tákoż, à Casu Positivi, ná I, przydawszy SSIMUS, jáko doctissimus najuczeńszy; á ma trzy zákończenia, US, A, UM, ták jáko Positivus, ma trzy swoje zákończenia.