Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

liczba

Język: polski
EJO 1999, 337 Definicja współczesna

Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).

Cytaty

Quid est Numerus? Co jest liczba? Est vocis singularis à plurali distinctio: vel est accidens, quo unum à multis discernim[us] [hoc est, multitudinis index.] Lidżbá jest znak, rozdział czyniąca, ktorą pokázujemy, wiele jest czego, to jest, Wiele jest ich, o ktorych mowiemy: Jeśli jeden, czyli więcej.

Mało jest na świecie rzeczy, np. słońce, księżyc, których by więcéj nad jednę nie było; wiele zaś takich znajduje się, których jest mnogo, a przecię jedno tylko mają imie, np. kwiat, gwiazda, matka. Jednoż więc imie z małą odmianą znaczy już rzecz jednę, już mnogą liczbę tychże rzeczy. Odmiana taka zowie się liczbowaniem, czyli odmianą przez liczby, których jest trzy: pojedyńcza, mówiąc o jednej rzeczy, np. córka; podwójna, mówiąc o dwóch, np. dwie córce; mnoga, mówiąc o wielu, np. córki.

§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje [...], dwie liczby: pojedyńczą i mnogą.