terminów gramatycznych online
osoba gramatyczna
Geneza: łac. persona 'osoba'
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. Funkcja aktualizacyjna kategorii osoby polega na wskazaniu uczestnika zdarzenia będącego przedmiotem danego zdania poprzez jego identyfikację z jednym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
Słowo [...] Osobiste po Fr. Personnel, zowie sie to, ktoré ma trzy osoby.
Osób przyrodzęnié uformowáło trzy [...]. Piérwszą zowie káżdy sam siebie, náp. robię, robięmy [...]. Drugą osobę zowięmy ty i wy. Trzecią, ón i óni [...] óna óné.
W formach przypadkowania i czasowania, znamiona te w różnych przypadkach i osobach z jednéj zgłoski na drugą przechodzą, i są cechą rozróżniającą też przypadki i osoby; w czém my na odmienném zakończeniu przestajemy.
Że 3cia osoba może być tematem odmian przez osoby i liczby, mamy tego dowód w języku polskim, równie jak we wszystkich językach wschodnich;[...]
Osob jest trzy w liczbie pojedyńczej, i trzy w mnogiej. Pierwsza osoba która mówi; (ja) znam,(my) znamy (5). Druga do której się mówi; (ty) znasz, (wy) znacie. Trzecia osoba lub rzecz o której się mówi; (on, ona, ono) zna, (oni, ony) znają.
(....) Gdzie ten znak jest w Czasowaniu, domyślić się opuszczonego zaimka osobowego, którego wymaga liczba, i osoba słowa, obok której takowy leży.
Otóż za pomocą czasowników oznaczamy nie tylko liczby ale także i osobę.