Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przeszły nieokreślny

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Trzy są główne czasy; teraźniejszy, przeszły i przyszły i dwa podrzędne, przeszły nieokreślny i zaprzeszły.

Czas przeszły nieokreślny formuje się dodając imiesłów czasu przeszłego [...] do każdéj osoby czasu teraźniejszego słowa posiłkowego to have. [...] Czas ten również jak poprzedzający wyraża czynność dokonaną w czasie przeszłym, z tą jednak różnicą, że ten jeszcze niezupełnie upłynął, ani będąc tak odrębnym jak poprzedzający, styka się niejako z chwilą obecną. Chcąc np. powiedzieć, że Cicero pisał mowy, użyję tego czasu, dla tego że mowy jego doszły do nas, i stanowią niejako łączność dwóch epok. [...] Czas ten oznacza czynność dokonaną, ale chwilę jéj dokonania ani ściśle oznaczoną, ani zupełnie upłynioną. Chociażby ta nawet była ściśle oznaczoną, używa się tego czasu jeżeli niezupełnie jeszcze upłynęła. W ogólności używa się go, mówiąc o czynnościach dokonanych w czasie mającym jakąkolwiek łączność z chwilą obecną.

Większá część słowiańskich języków, jak i dzisiejszá polszczyzna, zatraciła także jednolite formy czasów przeszłych, z wyjątkiem serbskiego języka i obudwu nárzeczy łużyckich, to jest starosłowiańskie formy dlá czasu przeszłego nieokreślnego czyli aorystu [...].

Powiązane terminy