terminów gramatycznych online
osoba trzecia
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
Personae sunt tres, osob jest trzy, prima ùt ego, pierwsza jako ja, nos, my, secunda, wtora, ut tu, jako ty, vos, wy, tertia, trzecia, út ille, jako on, ùt illi, jako oni [...].
Osob jest trzy w liczbie pojedyńczej, i trzy w mnogiej. Pierwsza osoba która mówi; (ja) znam, (my) znamy (5). Druga do której się mówi; (ty) znasz, (wy) znacie. Trzecia osoba lub rzecz o której się mówi; (on, ona, ono) zna, (oni, ony) znają.
By samo, lub z innemi spojnikami kładzie się [...] a to do osoby 3ciej liczby pojedyńczej lub mnogiej, stosownie do rodzajów, liczb i osob, dodając Przyrostki słowowe, m, ś, śmy, ście, co wszystko kształtuje Tryb Warunkowy, Łączący, i Życzący.
Słowa należące do formy 2-éj i 3-éj w pierwszéj osobie liczby pojedyńczéj mają zawsze ę, a nigdy e, które wyłącznie tylko w 3-éj osobie liczby pojedyńczéj się używa.
P. Ile osób rozróżniamy w mowie? O. Trzy: pierwsza ja, która mówię; druga ty, który mię słuchasz, trzecia on albo ona, o której ja mówię. Osobę pierwszą liczby mnogiéj formujemy dodając końcówkę my, do trzeciéj osoby liczby pojedyńczéj. [...] osoba 1-a kończy się na m, np. słucham, 2-a na sz, np. mówisz, 3-a stosownie do jednéj z 3 form.