Historical dictionary
of grammatical terms online

narząd mowny, narządy mowne

Language: polski
Contemporary definition

Zob. narządy mowy

Quotations

Kr/1897, p. 14 Definition

§ 8. Narządy mówne. Do wydawania dźwięków mowy ludzkiej potrzebne są odpowiednie narządy mówne, a mianowicie: jama ustna i jej części: język, zęby, wargi, podniebienie twarde i miękkie, zakończone języczkiem, i jama nosowa, oraz gardło z krtanią, opatrzoną strunami głosowemi.

Narządy mowne: ★płuca, ★tchawica i jej górna część, t.j. ★krtań, utworzona z ★chrząstki tarczowej (cartilago thyroidea) od przodu, ★obrączkowej (pierścieniowej, cartil. cricoidea) od tyłu, na której umieszczone są ★chrząstki nalewkowe (cart. arytaenoideae) ruchome, przytrzymujące ★wiązadła (struny) głosowe. Te tworzą ★szparę głosową, (głośnię, glottis). ★Nagłośnia (epiglottis) zamyka od góry tchawicę. ★Nasada: ★jama gardłowa, ★nosowa i ★ustna: ★wargi (labia), ★zęby (dentes), ★dziąsła (alweole), ★podniebienie: a) ★twarde (palatum), b) ★miękkie (velum), zakończone ★języczkiem (uvula), zamykającym wejście do jamy nosowej.

(... ) różne części jamy ustnej w rozmaity sposób pracują przy wymawianiu przez nas głosek; nazywa się je też narządami mownymi. Są nimi: wargi, zęby, dziąsła, podniebienie twarde (od linii łączącej ostatnie zęby trzonowe) i miękkie zakończone języczkiem, wreszcie język, w którym wyróżnić można przód (1½ cm końca języka), środek (część pod twardym podniebieniem), tył (reszta języka ku osadzie). Narządy mowne znajdują się także poza jamą ustną.