Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rząd nieprosty

Hasło w cytatach: nieprosty rząd
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O czynosłowie: Nał/1774
Definicja współczesna

Dopełnienie dalsze

Cytaty

P. Wiele rodzajow jest tych Rządow? O. Jest ich dwa rodzaje, Rząd prosty lub istny (le régime direct ou absolu), i Rząd Nieprosty lub Odnośny, (le régime indirect ou relatif.)

P. Co rozumieć przez nieprosty i odnośny Rząd? O. Trzeba rozumieć Imie, albo Zaimek, przez ktore wyraża się rzecz, ktorej należącość nie ma się wprost do sprawy, albo do znaczenia Czynosłowa, to jest do ktorego nie łączy się Czynosłowo, jakoby wprost do Podjestoty (sujet), albo do Przedjestoty (objet) Czynienia.

Najlepsze jednak świadectwo spopularyzowania się już rodzimej terminologii gramatycznej, i to po szkołach, daje konsekwentnie ją stosująca gramatyka francuszczyzny S. Nałęcz-Moszczeńskiego [...].

Syntaxis — skład (s. 181): propositio simplex — propozycyja, założenie, fraza, układ, mówienie proste, composita — złożone, subiectum — (pod-, przed-, w-, s. 353) jestota (s. 495), praedicatum — jakość, przymiot, obiectum transitivum — czynienie myślne, objestota (s. 205), rząd prosty, istny, udzielny (s. 546), istotny (s. 557), intransitivum — nieprosty, odnośny.