Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

łączenie warunkowe

Hasło w cytatach: łączenia warunkowe
Język: polski

Cytaty

Łączeniach. Łączenia zowią się od tego, że wszystkid części Mowy pospołu złączaą, są zaś rozmaite. I. Złączaiące. Und y, auch także [...]. II. Sprzeciwiaiące. Aber ale, oder albo [...]. III. Przyczynę Znaczące. Denn bo, also tak [...]. V. Pozwalaiące. Als ob wcale iakby, obgleich, wenn gleich, obschon, obwohl chociażże [...]. VI. Warunkowe. Wo, wenn, wofern, ob ieżeli [...]. VII. Porządkowe. Nachdem potym, indessen tym czasem [...]. VIII. Zamykaiące. Daß że gdy, auf daß, damit ażeby [...].

Znaczenia łączeń są różne: sprzęgające (Coniunctiones Coniunctivae): и, же, также tak też [...] Rozdzielające (Disiunctivae): или czyli, либо albo [...] Warunkowe (Conditionales ): буде bądź, ежели jeżeli [...] Przeciwne (Contrariae): но lecz, однако jednak [...] Przyczynodajne (Causales): ибо albowiem, понеже ponieważ [...] Wnioskowe (Illativae): и такъ a tak, по сему podług tego.

[Знаменованїя союзовъ суть разныя; сопрягательныя: и, же, также, купно, какъ, такъ; раздѣлительныя: или, либо, ли; условныя: буде, ежели, когда, когда же, ежелижъ, лишь, токмо лишь, то; противительныя: но, однако, хотя, однакожъ, впротчемъ, да; винословныя: ибо, понеже, что, потому что; наносительныя: и такъ, посему, слѣдовательно. Łomonosow, 1757, § 459. ]

Łączenia [...] Warunkowe (conditionales) skupiają dwie uwagi w powszechną wzajemność, z których w każdym imiona i słowa swoje ułożenie mają.

[Условные совокупляютъ два рассужденїя въ общую взаимность, изъ которыхъ въ каждомъ имена и глаголы свое сочиненїе имѣютъ. Какъ стану я смотрѣть на всѣ людскїя рѣчи; то буду принужденъ осла взвалить на плечи. Łomonosow, 1757, § 497. ]