Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo posiłkowe

Język: polski
EJO 1999,98 Definicja współczesna

Czasownik posiłkowy (słowo posiłkowe). 1. Czasownik lub wyrażenie czasownikowe, z którym łączy się określona forma innego (tzw. pełnego) czasownika, przy czym oba człony stanowią całość kategorialną (określony czas, tryb) [...].

Cytaty

Posiłkowe słowa: Буду Będę, i Стану stanę[...] nie ze wszystkiemi nieskończonemi sposobami posiłkowe słowa układają się.

[Вспомогательные глаголы буду и стану не вездѣ одинъ вмѣсто другаго употреблены быть могутъ. Буду сопрягается съ дѣйствительными и со страдательными равномѣрно: буду писать, буду писанъ; но хотя, стану писать, есть пра́вильно; однако, не говорится: станемъ написано. Łomonosow, 1757, § 469.]

Słowa więc bierne formują się w języku polskim ze słów czynnych: albo za pomocą słów posiłkowych: być, bywać, zostać, zostawać, oraz za pomocą imięsłowa biernego [...]; albo za pomocą trzeciéj osoby liczby mnogiéj słowa okolicznego z przydaniem zaimka osobistego i przypadku IV, stosownego do każdéj osoby: liczby i rodzaju.

Słowa posiłkowe zowią się te, które używają się w niektórych czasach złożonych dla zastąpienia brakującego zakończenia słowom innym, np. Słowo pisać w czasie przyszłym niedokonanym samo przez się nie ma swego osobnego zakończenia zdolnego na wyrażenie tegoż czasu; dlatego trzeba w tym względzie użyć słowa posiłkowego; być, i wtedy mówi się: będę pisał, albo; pisać będę i t. d.