terminów gramatycznych online
zaimek względny
Zaimek względny. Wyrażenie, które - wg ujęć tradycyjnych - kumuluje 2 funkcje: I. zespala zdanie względne z grupą imienną należącą formalnie do zdania głównego; 2. pełni funkcję składnika (części) zdania względnego, zastępując w nim grupę imienną, którą ono determinuje.
Cytaty
Zaimek jaki, a, e, jeżeli używamy za zaimek względny, który, a, e, wtedy zgadza się z rzeczownikiem w rodzaju i liczbie, a w przypadku zaś stosuje się do rządu słowa, lub przyimka; np. człowiek, któremu mówiłem; książki, za jakieśmy zapłacili [...].
Inne rodzaje zaimków, czyli raczéj przymiotników zaimkowych, są te: [...] 10) Względne, to jest odnoszące się do poprzedzających rzeczowników są te: który, niektóry, jaki, jakowy, żaden.
Zaimki względne całe zdanie do poprzedzającego przedmiotu odnoszą; np. Nauka, którą tak lubię, uczyni mnie światłym. [...] Zaimki względne są nazstępujące: który, która, które; jaki, jaka, jakie; jakowy, jakowa, jakowe; kto, co; co.
Zaimki względne są tak nazywane, że się ścigają do poprzedzającego imienia lub zaimka osobistego, który dla tego nazywa się ich poprzednikiem. Są one następujące: who, which, that, what i such as. Wyjąwszy who, który ma przypadek dzierżawczy i podmiotowy, żaden z nich nie odmienia się ani przez liczby, ani przez rodzaje, ani przez przypadki, które tworzą się za pomocą przyimków of i to.
Przypomnieć tu sobie należy cośmy powyżej [...] powiedzieli, że z pomiędzy zaimków względnych who wraz ze swoim przypadkiem dzierżawczym whose i podmiotowym whom używa się tylko mówiąc o ludziach kiedy zachodzi pytanie który, która lub którzy z pewnéj liczby; that o zwierzętach, rzeczach i ludziach; what tylko o rzeczach a w zapytaniach i wykrzyknieniach o osobach.
Czasem zaimek względny jest rządzony przez położony na końcu zdania przyimek, i taka składnia jest często używana w prozie i w potocznéj mowie i wynika z ducha języka angielskiego.
Inne znowu odnoszą nieraz całe zdanie do rzeczownika poprzedzającego; np. Oto przyjaciel, którego kocham nad życie! Zaimki takie nazywamy [zaimkami] względnemi, ponieważ oznaczają wzgląd na poprzednie rzeczowniki, czyli odnoszą się ze swem zdaniem do poprzednich rzeczowników.
Zaimek; kto, co, używa się zarówno jako pytający i jako względny. [...] zaimki: kto, co, są względnemi ponieważ oznaczają wzgląd na poprzedzający przedmiot czyli odnoszą się do niego z całém swojém zdaniem.
Zdania poboczne, wyrażające pewien wzgląd czyli powoływanie się na osobę lub rzecz zdania głównego, zowią się [zdaniami] względnemi, a spajają się z niém za pomocą przysłówków lub zaimków względnych: kto, co; który, -a, -e; jaki, -a, -e; którędy, jak, gdzie, kędy, skąd, odkąd, dokąd, itp.