pozycja głoski, dyftongu; fonetyka

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Benni/1923
• Nitsch/1923
• Rozw/1923

Natomiast przy typie r otwór jest przedni, przyczem ponadto koniec języka wprawiony jest w ruch drżący, skąd nazwa spółgłoski drżącej (vibrans). W polszczyżnie mamy jedną tylko głoskę drżącą, dającą się łatwo określić: jest ona przedniojęzykowo-dziąsłową, a może mieć niesamoistną odmianę miękką w odpowiedniej pozycji [...].

Wiemy przecież, że każda głoska przejściowa jest kompleksem ruchów artykulacyjnych, zapomocą których każdy narząd mowy spieszy na własną rękę, by z pozycji, zajmowanej dla pierwszej głoski, dostać się możliwie szybko na miejsce przynależne mu w głosce następnej. Analiza jednak pewnych poszczególnych wypadków naprowadza nas na nowe zjawiska.

W niektórych gwarach zwłaszcza od wschodu, druga część dyftongu w pewnych pozycjach ginie; bywa to w zgłoskach zamkniętych [...].

Wogóle zróżniczkowanie samogłosek zależne od pozycji fonetycznej i od dialektu jest na Kaszubach wyjątkowo wielkie.

Co się tyczy tego momentu i pojmowania racji tej lechickiej regulacji, to jedni uważają ograniczenie wzdłużenia do pozycji przed dźwięcznemi za objaw analogiczny, to znaczy że wzdłużenie przed bezdźwięcznemi zostało analogicznie usunięte, inni zaś za objaw fonetyczny.

Czas zniknięcia słabych jerów trudno dokładnie oznaczyć, w każdym razie koło r. 1100 było ono już faktem dokonanym we wszystkich pozycjach, jak wynika z bulli z 1136 r.