terminów gramatycznych online
stopień równy
Stopniowanie. [...] Stopień równy jest neutralnym określeniem cechy (jakości): miły, silny, zielony.
Cytaty
Gradus, stopnie, trzy ich liczą: Gradus positivus, stopień rowny. Comparativus, wyzszy. superlativus, najwyzszy.
Wyższy stopień formuje się dodając do Równego pomocnika plus, n. p. sage mądry, plus sage mędrszy.
[Gradus] Positivus. [Stopień] Rowny.
Piérwszy stopień nazywa się równy: że tylko dajemy, przyznajemy pewną wartość bezwzględną, bez porównywania z drugiemi podobnemi przedmiotami np. woda źrzódlana jest słodka.
Własności czyli przymioty rzeczom przyzwoite lub służące, nie są im w jednakowéj doskonałości udzielone, ale podług różności rzeczy, różnie ucieniowane, to jest: udoskonalone lub upośledzone; stąd powstaje stopniowanie i stopnie [...]. Grammatycznych mamy w języku naszym tylko cztéry, te zowią się: równy, wyższy, najwyższy i przenajwyższy; np. święty, świętszy, najświętszy i przenajświętszy.
Gdy się jakiéj rzeczy tylko prosty przymiot nadaje, nie porównując go z tymże samym przymiotem innych rzeczy, na tedy mówimy, że ten przymiotnik położony jest w stopniu równym, bez żadnego względu na jego doskonałość, lub niedoskonałość, np. nóż ostry.
Stopień równy oznacza równą ilość przymiotu w istotach porównywanych, t.j. ani mniéj, ani więcéj w jednéj jak w drugiéj. Ten stopień wyraża się zwyczajném zakończeniem przymiotnika.
Mamy trzy stopnie.
1.stopień równy: — pilny,
2.stopień wyższy: — pilniejszy,
3.stopień najwyższy: — najpilniejszy.
$ 69 Mówi się: Dziecko piękne, jak anioł. Mądry, jak Salomon. Jan jest tak pilny, jak mój brat. Kamień wielki, jak dom. Porównywając z sobą dwie osoby albo rzeczy o przymiotach równych (po przymiotnikach w stopniu równym) używa się słówka: jak.