Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień równy

Język: polski
EJP 1991, 334 Definicja współczesna

Stopniowanie. [...] Stopień równy jest neutralnym określeniem cechy (jakości): miły, silny, zielony.

Cytaty

Ilość przymiotu równą w kilku rzeczach z sobą porównanych, nazywamy stopniem równym, np. miód i cukier równie są słodkie.

O stopniowaniu przymiotników. Przymiotniki polskie stopniują się albo foremnie albo nieforemnie. Foremne stopniowanie robi się podług następujących prawideł. 1) Ze stopnia równego przerabia się wyższy przez wtrącenie przed i lub y głoski sz, po czém i na y zamienić należy [...]; z tego zaś przez dodanie na początku głoski naj, albo po staropolski na, powstaje najwyższy [...].

Własności czyli przymioty rzeczom przyzwoite lub służące, nie są im w jednakowéj doskonałości udzielone, ale podług różności rzeczy, różnie ucieniowane, to jest: udoskonalone lub upośledzone; stąd powstaje stopniowanie i stopnie [...]. Grammatycznych mamy w języku naszym tylko cztéry, te zowią się: równy, wyższy, najwyższy i przenajwyższy; np. święty, świętszy, najświętszy i przenajświętszy.

Gdy się jakiéj rzeczy tylko prosty przymiot nadaje, nie porównując go z tymże samym przymiotem innych rzeczy, na tedy mówimy, że ten przymiotnik położony jest w stopniu równym, bez żadnego względu na jego doskonałość, lub niedoskonałość, np. nóż ostry.