Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo zaimkowe

Język: polski

Cytaty

Słowo zaimkowe: bielić się, wyleżeć się, i t. d. czasuje się z zaimkiem się, nieodmiennym przez wszystkie Formy, Czasy, Liczby, Osoby, Rodzaje.

TRYB BEZ-OKOLICZNY (Tryb Szósty). Teraźniejszy czynny. Znać się. Pobić się. Pocić się. Nauczyć się. Teraźniejszy bierny (40). Przeszły czynny. Było się znać abo Znać się było. [...] Przyszły czynny. Mając się znać. Mając się pobić [...] (40). Słowa zaimkowe nie czasują się biernie.

Słowa znaczące działanie przedmiotu zwrócone na siebie samego, nazywają się zaimkowe. I shave myself, she dresses herself, golę się, ona się ubiera. [...]

Słowa zaimkowe oznaczające działanie przedmiotu zwrócone na siebie samego, czasują się ze słowem posiłkowem to have, przybierając zaimki osobiste, myself, thyself, i t. d.

Słowa zaimkowe zowią się te, które oznaczają sąd czyli zdanie ściągające na tę samą osobę lub rzecz, która istotnie jest czynną, te słowa muszą miéć zawsze przy sobie zaimek: się, sobie lub siebie, np. ja się uczę, ja sobie pochlebiam.

Słowa zaimkowe są trojakie: właściwe, niewłaściwe i zbytkujące.

[...] W łacinie mámy tak zwane verba deponentia, to jest słowa mające formę bierną, lecz składające czyli pozbywające się znaczeniá biernego i przechodzące w znaczenie słów czynnych lub nijakich [...]. Takowym słowom pod względem formy odpowiadają polskie słowa używające się zawsze z zajimkiem śę; np. raduje sę [...] itd., które nazywamy słowami zajimkowemi [...].

[…] S przyjimkiem o używá się słowo zajimkowe obędę śę […].