Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo dokonane

Język: polski

Cytaty

Słowa dokonane przybiérają zwykle właściwy sobie przyimek. Znajomość dokładna znaczenia rozmaitych przyimków jest zatém konieczna do dobrego czasowania. Łatwo bowiem, stosując niewłaściwy przyimek do słowa piérwotnego wpaść można w błędne czasowanie [...].

Słowa dokonane nie mają imiesłowu czasu teraźniejszego, ponieważ działanie dokonane już nie jest teraz odbywające się; nie mogą go nawet mieć, ponieważ słowa te nie mogą mieć czasu teraźniéjszego, z którego trzeciéj osoby l. m. tworzyć się powinien imiesłów [...].

Które imiesłowy mają zakończenie na ny, a które na ty? […] Imiesłowy pochodzące od słów czynnych zakończonych w trybie bezokolicznym na ać, ić, yć, a zatém najwięcéj od słów częstokrotnych i jednokrotnych, mają zakończenie na ny. Imiesłowy pochodzące od słów zakończonych na ąć a zatém pospolicie dokonanych, mają zakończenie na ty [...].

Przy czém uważać należy, że w takim razie słowo niedokonane zmienia się na imiesłów nieodmienny, na ąc zakończony, a zaś dokonane na imiesłów przybierający zakończenie szy.

Prócz tego niektóre z tych czasów są dwojakie, jedne pochodzące od słów niedokonanych. Prócz tego niektóre z tych czasów są dwojakie, jedne pochodzące od słów niedokonanych (глаголы вида несовершеннаго), a drugie od dokonanych (глаголы вида совершеннаго). Piérwsze z nich wyrażają trwanie czynności jakiéj w przęciągu pewnego czasu, bez oznaczenia, czy się ta czynność ukończyła lub nie; drugie wyrażają tę tylko chwilę, w któréj czynność wykonaną czyli doprowadzoną do skutku została.