Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przysłowie przysłówek

Język: polski
Definicja współczesna

Przysłówek

Cytaty

Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączenie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.

Kiedy po dwudziestu liczba nie daleko jakiego dziesiątka, sta, lub tysiąca dochodzi, zwyczaj jest wymawiania zupełnie tego dziesiątka, sta, tysiąca, przydawszy prepozycyą: bez z tą liczbą, ktorej nie dostaje, nap: trzydzieści bez jednego, 29 [...] to samo zwykli czynić Francuzi dodając przysłowie: moins.

P. Co jest Przysłowie (*) po Łacinie nazwane Adverbium? O. Jest słowo nieodmieniające się, ktore przy słowie, czyli przy werbum kłaść się zwykło, zkąd też i imie wzięło, wyrażając jaką jego okoliczność albo sposob, jakim się co dzieje, nap: długo i wiernie służył; pierwsze przysłowie okoliczność czasu, drugie sposob służenia wyraża. [ Przypis na dole strony do (*)] Może też i przy inszych słowach kłaść się Adverbium, ale że najczęściej trafia się przy werbach, dlatego im się przypisuje.

Adverbium quid est? Przysłowie co jest? Pars orationis indeclinabilis. Część mowy niestaczająca się, quae Adjuncta verbo, ktora złączona z słowem, aut Nomini, albo Imieniem, aut Participio, albo z Uczestnikiem: aut alteri Adverbio, albo z inszem Przysłowiem, ejus significationem determinat, jego znaczenie kończy, ut bene studet, jak dobrze się uczy, semper diligens, zawsze pilny.