terminów gramatycznych online
różnica jakościowa
Język: polski
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Fonetyka opisowa: Benni/1923
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Cytaty
Poza takiemi odmianami samogłosek pod względem siły (różnice ilościowe), obserwujemy także i zmiany w samej ich barwie (różnice jakościowe) w zależności od sąsiedztwa miękkiego lub twardego.
[...] na północy przyłącza się tu nieraz różnica jakościowa [...].
Z drugiej strony mamy fakt powolnego rugowania pochylonych á é z języka kulturalnego, co do á już dokonany, co do é obecnie się dokonywujący; oczywiście równie dobrze skutkiem wpływu obocznych form z jasnemi samogłoskami, jak niezdecydowanej różnicy jakościowej.
Utrzymanie jakościowej różnicy silnych jerów mamy we wszystkich narzeczach ruskich (w postaci e o), w słowackiem i łużyckiem po części, oraz w połabskiem. P. jeszcze następny §.
W następstwie rozwój iloczasu wywołał ważne zmiany. Jakościowa różnica krótkich i długich pełnogłosek, stara właściwość lechickiego wokalizmu, istniała oczywiście z dawien dawna także przy nosowych samogłoskach.
Dawna jakościowa różnica prasłowiańska, po części jeszcze prapolska, utrzymała się tylko w jakości spółgłoski poprzedzającej.
Czyli różnica trat trot torot, trět tret teret jest czysto jakościowa, a nie iloczasowa; jest przy tem bardzo zrozumiała, bo spółgłoski r l nadzwyczaj łatwo oddziałują na artykulację sąsiednich pełnogłosek.
§ 361. Stosunek znaczenia obu liczb. Od normalnej różnicy w znaczeniu obu liczb (jednostkowość i wielość) język często odstępuje w dwu kierunkach: albo ta różnica słabnie, zaciera się [...], albo też przeciwnie, różnicy ilościowej towarzyszy zarazem różnica jakościowa, gdy pojęcie oderwane staje się konkretnem nieraz w stopniu tak znacznym, że w liczbie mnogiej występuje już właściwie zupełnie inne pojęcie.