Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyraz obcy

Język: polski
EJO 1999, 646 Definicja współczesna

Wyraz obcy. Wyraz przejęty z innego systemu jęz. i odczuwany przez rodzimych użytkowników jęz. jako nie należący do macierzystego zasobu wyrazów, zachowujący odrębne od wyrazów danego jęz. cechy fonologiczne, słowotwórcze, fleksyjne, morfonologiczne.

Cytaty

[…] Wyrazy obce nie podlegają tym prawidłom, gdyż inaczéj straciłyby swój akcent, który świętszym jest nad martwe znaki na papiérze; zresztą nie wymawianie do pisowni, ale pisownia do wymawiania stosować się powinna.

Przytoczenia te obcych wyrazów, drukowane bywały odmiennemi głoskami, a w rękopismach albo są odmiennie pisane, albo podkreślone.

Wyjątek. Jeżeli te obce zdania połączą się za pomocą spójnika, że; wtedy kładzie się przecinek np.

1 przyk. Mówił mi, że pojedzie do Warszawy.

W ogóle więc spółgłosek miękkich, co oznaczają się kréskami, łagodzą się wyraźném i z doliczonemi trzemi w wyrazach obcych, będzie osiemnaście.

Niektórzy utrzymują, że w wyrazach obcych, nawet zgłoski niepolskie powinny być tak pisane, jak się znajdują w języku, do którego wyraz należy […].

Gdzie w obcych wyrazach pokazuje się u, tam piszmy w spolszczonych także u; gdzie zaś w obcych stoi o, tam w spolszczonych piszmy ó.

WYRAZY OBCE. Wyrazy obce w brzmieniu nosowym em, en, om, on, (nie ę ą); a więc: cmentarz, dentysta, stempel, pompa, bronz, gont, konserwy itd.

W wyrazach obcych wymawia się x jak ks: sexo (cz. seksu) płeć nexo (cz. neksu) złączenie.

W wyrazach obcych (głównie zapożyczonych z jęz.greckiego, łacińskiego lub romańskich) pisze się j po spółgłosce w zgłoskach niepoczątkowych.

Jeżeli oddajemy brzmienie wyrazu obcego, nieprzyswojonego, a wziętego z języka, który nie posługuje się alfabetem łacińskim, to należy oddać możliwie wiernie jego brzmienie z pomocą zasobu liter polskich.