Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyraz obcy

Język: polski
EJO 1999, 646 Definicja współczesna

Wyraz obcy. Wyraz przejęty z innego systemu jęz. i odczuwany przez rodzimych użytkowników jęz. jako nie należący do macierzystego zasobu wyrazów, zachowujący odrębne od wyrazów danego jęz. cechy fonologiczne, słowotwórcze, fleksyjne, morfonologiczne.

Cytaty

Rzeczownik podług przedmiotu, jaki oznacza, może być: [...] Swojski, jest to wyraz szczeropolski: widowisko [...] Cudzoziemski, jest to wyraz obcy, w mowie polskiéj używany: teatr [...].

Dziś upowszechnia się zwyczaj pisania w wyrazach obcych jednéj litery, gdzie dawniéj pisano dwie, jako to: kaligrafia, Izabela.

O ile wyrazy potoczne z trudnością się ucierają, gdy się zamiast jednych inne podstawić usiłuje, o tyle w sprawach naukowych proces ten odbywa się z daleko większą łatwością, a to dlatego głównie, że, gdy każda nauka jest poniekąd gwarą sui generis, z powszechnéj i potocznéj wyosobnioną, to i nazwy jéj techniczne uczuwają się jako niby słowniczek ezoteryczny i wyrazy obce stają w nim na równi z nowo utworzonymi krajowymi, więc z łatwością tym ostatnim ustępują.

§ 43. Akcent wyrazów obcych. Wyrazy przyswojone z obcych języków, przeważnie z łaciny lub za pośrednictw em łaciny, weszły do polskiego albo ze swoim akcentem łacińskim, nie zawsze zgodnym z zasadą akcentowania polskiego; albo też uległy wpływowi akcentu wyrazów polskich.

Z powodu blizkiego podobieństwa brzmień g' i j, obok niektórych wyrazów obcych ze zgłoską gie, weszły w użycie równouprawnione ich formy ze zgłoską je; jak oto: agient - ajent, gienerał - jenerał.