terminów gramatycznych online
przyimek
Przyimek jest funkcjonalnie niesamodzielną częścią mowy, tworzącą jednostki składniowe w połączeniu z grupą imienną. Jego funkcja składniowa jest podobna do funkcji końcówek fleksyjnych przypadków zależnych: jest jednym z wykładników związków składniowych między częściami wypowiedzenia. [...].
Cytaty
Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmiane przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków.
Przyimki niektóre są nieoddzielné od innych części mowy inné są oddzielné [...] Damy tu wiadomość o oddzielnych. Ta zaś wiadomość tym potrzebniéjszá jest, że Imiona w przypadkowaniach Angielskich nie odmieniają się, jak tylko przez przyimki. Co więc w innych językach czynią odmienné zakończenia Przypadków, abo Przedimków, to tu odmiana Przyimków tak dalece, że mówić można, że tyle jést u Anglików przypadków, ile Przyimków. Do tégo wprawienie się w należyté ich używanie przytrudniéjszé jest cudzoziemcóm.
Główne warunki Szykowania wyrazów są: aby przymiotniki, imiesłowy, zaimki, słowa, nie zbyt odległe były od swoich rzeczowników [...]; nareszcie, aby wyrazy rządzone od rządzących, słowa od spójników, imiona rzeczowne od przyimków i t.p. nie były zbyt oddalone.
Przyimek tak nazwany, że się kładzie przy imieniu dopomagając mu do wyrażenia różnych okoliczności, których ono ani swoją końcówką, ani odmianą przez przypadki wyrazić nie może: wynagradza zatem brak przypadków wyrażających rozmaite względy.
Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.
Co to jest przyimek? [...] Jest to część mowy, która kładzie się przed wyrazem dla oznaczenia jego stosunku [...].
Wyrazy: do, bez, nad, oznaczają różne stosunki zachodzące już to między osobami lub rzeczami, już to między czynnością a osobą lub rzeczą; że zaś stoją zawsze przy imieniu (...do pracy, ...bez duszy, ...nad dziecięciem), nazywamy je przeto przyimkami (=przy-imię).
Przyimki i spójniki złożone piszą się łącznie; np. Przyimki: około, wokoło, dokoła, naokoło...
Przysłówki złożone pisać łącznie z przyimkami, o ile przyimek nie ma znaczenia rządzącego przypadkiem: s, z: skąd, stamtąd, zinąd [...] przenigdy, przecudnie. [...] Osobno, gdy odrębność przyimków jest bardziej odczuwana; bez: bez wątpienia, bez liku [...]..
Przyimkiemnazywa się wyraz nieodmienny, stanowiący składniowo nierozdzielną całość znaczeniową z rzeczownikiem lub zaimkiem rzeczownym.