terminów gramatycznych online
przysłówek
Przysłówek jest częścią mowy skupiającą wyrazy, których prymarną funkcją jest funkcja określenia adwerbalnego.
Cytaty
Wszystkie wyrazy, składające mowę polską, dzielą się na dwa główne szeregi: piérwszy wyrazów odmiennych, drugi wyrazów nieodmiennych; a każdy szereg podziela się na cztéry części, z których każda ma własne nazwisko. Te nazwiska są następujące: w szeregu wyrazów odmiennych: 1) Imie, 2) Zaimek, 3) Słowo, 4) Imiesłów; w szeregu wyrazów nieodmiennych: 5) Przyimek, 6) Przysłówek, 7) Spójnik, 8) Wykrzyknik.
Przysłówek jest wyraz nieodmienny, kładący się pospolicie przy słowie, dopomagając mu do wyrażenia jakiéj okoliczności, któréj samo słowo wyrazić nie może. Służą więc przysłówki do wyrażenia różnych przymiotów i okoliczności, równie jak przymiotniki, od których tém się tylko różnią, że bez pośrednictwa słów, imiesłów, lub przymiotników, do rzeczy odnieść i przystosować się nie mogą, czyli, że bezpośrednio do żadnéj rzeczy nie należą, i dlatego nie potrzebują żadnéj z tych odmian, jakie muszą mieć słowa, imiesłowy i przymiotniki, np. pięknie napisał, napisze, pisze, pisać będzie.
Przysłówki wyrażają 1) okoliczność miejsca, np. skąd idziesz? dokąd dążysz? […]. 2) czasu, np. zawszeż ja słuchaczem tylko, nigdyż nie odpowiem? […]. 3) ilości, np. trzykroć silił się […]. 4) pytania, np. żyjeli ojciec, czy nie? czemu milczysz? […]. 5) twierdzenia, np. tak jest, tak rzecz jest. […]. 6) przeczenia, np. nie kocham cię, ani mogę powiedzieć czemu. […]. 7) przymiotu lub sposobu, np. pięknie i mądrze powiedziano; nagle przylata […].
Piszemy wyrazy sprzecznie z obecnym wymawianiem, lecz zgodnie z ich pochodzeniem, to jest zgodnie z pisownią, a po większej części i z wymawianiem pokrewnych im wyrazów; np. mór, morzyć; głód, głodny, głodzić; blizki, stpol. przysłówek blizu; gryźć, gryź, gryzie, i t. p., i to jest pisownia etymologiczna.